۸ مورد از شایعترین دلایل یبوست
حداقل چیزی که در مورد یبوست میتوان گفت این است که حس بسیار ناراحتکنندهای است. میدانید در مورد چه چیزی حرف میزنم، دلپیچه، درد و تمام آن وقتی که در دستشویی منتظرید تا اتفاقی بیفتد. همه ما گاه و بیگاه با این مشکل مواجه شدهایم و برای بعضی این یک مشکل دائمی است. بر اساس تحقیقات انجام شده در کلینیک مایو، یبوست یک مشکل بسیار شایع است و به این صورت تعریف میشود که اگر تعداد بارهای دفع مدفوع در فردی کمتر از سه بار در هفته باشد آن فرد به یبوست دچار است. برای بعضی از افراد این شرایط مزمن است، یعنی برای چندین هفته یا چندین ماه با مشکل یبوست روبرو هستند. با آن که به نظر میرسد یبوست بدون دلیل و هر از گاهی رخ میدهد، اما به نظر نی رسد بروز این مشکل در زنان با دلایل مختلفی ارتباط دارد. برای آن که به شما کمک کنیم تا بیشتر با دلایل و راهحلهای این مشکل آشنا شوید، ما به سراغ سه متخصص تغذیه حرفهای رفتهایم تا در این زمینه ما را راهنمایی کنند. توجه داشته باشید که این دلایل برای همه یکسان نیستند و چنانچه مشکل یبوستتان با رعایت کردن این موارد برطرف نشد، باید برای حل مشکل از یک متخصص مشاوره بگیرید.
ادامه مطلب را دنبال کنید تا با شایعترین دلایل بروز یبوست آشنا شوید.
1. مصرف ناکافی فیبر
جارامیلو میگوید یکی از شایعترین دلایل بروز مشکل یبوست، مصرف نکردن فیبر به مقدار کافی است، که با در نظر گرفتن این که فیبر در گوارش سالم و روان چه نقش مؤثری ایفا میکند، این دلیل منطقی است. برای آن که مطمئن شوید که به میزان کافی و مناسب فیبر مصرف میکنید، اطمینان حاصل کنید که روزانه ۲۵ تا ۳۰ گرم فیبر مصرف میکنید. جارامیلو اشاره میکند: بسیاری از آمریکاییها خیلی کمتر از این میزان فیبر مصرف میکنند. پاپانوس پیشنهاد میکند که ترکیبی از فیبرهای محلول و فیبرهای غیر محلول را مصرف کنیم. فیبرهای محلول در آب حل میشوند و کمک میکنند که سطح کلسترول و قند خون پایین بیاید. این فیلمها در انواع جو، لوبیا، حبوبات و مغزهای آجیلی وجود دارند. از سوی دیگر، فیبرهای غیر محلول در آب حل نمیشوند و باعث میشوند که گوارش بهتر و روانتر انجام شود. این نوع فیبر در انواع خوراکیهای گیاهی، هویج، غلات کامل و لوبیاها وجود دارد.
2. مصرف کم آب
یکی دیگر از دلایل شایع بروز یبوست، مصرف کم آب است. به خصوص اگر مصرف فیبرتان را افزایش داده باشید اما به افزایش مصرف آب توجهی نکرده باشید. جارامیلو میگوید: اگر بدون افزودن بر میزان آب مصرفی، مصرف فیبرتان را افزایش دهید، این کار نه تنها باعث روانی گوارش شما نمیشود، بلکه خود این فیبر اضافی به یکی از دلایل بروز یبوست تبدیل میشود. معمولاً گفته میشود که هر فرد باید روزانه ۸ لیوان آب برابر با ۶۴ انتخاب بنوشد؛ اما پاپانوس پیشنهاد میکند که به ازای هر پوند از وزن بدن، روزانه نیم اونس آب بنوشید. برای مثال اگر وزن فردی ۱۴۰ باشد باید روزانه ۷۰ آب بنوشد. این مقدار برای فردی با فعالیت معمولی مناسب است و اگر شما فردی با فعالیت زیاد باشید، باید آب بیشتری هم بنوشید. پاپانوس میگوید: اگر شما فرد فعالی هستید پیشنهاد میکنم به ازاء هر یک ساعت فعالیت شدید، بیست اونس به میزان آب مصرفی روزانهتان اضافه کنید.
3. کالری مصرفی کم
اگر به دلیل رژیم غذایی و یا روزه گرفتن میزان کالری ورودی بدنتان کم شود ممکن است دچار یبوست شوید. این امر به طور غیرمستقیم با کم بودن مصرف فیبر و یا کم بودن مصرف آب ارتباط دارد.
4. کمکاری تیروئید
کمکاری تیروئید به شرایطی گفته میشود که در آن غده تیروئید برخی از هورمونهای مورد نیاز بدن را تولید نکرده یا به میزان بسیار کمتر از حالت عادی تولید میکند. برخی از علائم کمکاری تیروئید عبارتند از یبوست، سرگیجه، افزایش وزن، احساس لرز و خشکی پوست. این علائم در هر فرد نسبت به فرد دیگر تفاوت دارد. کورداف برای ما توضیح داد که زمانی که عملکرد غده تیروئید کاهش مییابد، هورمونهای تیروئیدی که بر روی دستگاه گوارشی تأثیر مستقیم دارند نیز کاهش مییابند و این امر باعث میشود که غذاها به شکل نامناسبی گوارش شده و همین امر میتواند از دلایل بروز یبوست باشد. برای بهبود عملکرد غده تیروئید از درمان دارویی استفاده میشود.
5. سطح بالای استروژن
بالا بودن سطح استروژن بدن نیز یکی دیگر از دلایل یبوست است و دلیل آن این است که سطح بالای استروژن، آزادسازی صفرا از کبد به درون روده را مهار کرده و آن را کاهش میدهد. پاپانوس توضیح میدهد: اگر با مشکل سطح بالای استروژن مواجه هستید، باید با استفاده از درمانهای رایج سطح هورمونی بدنتان را متعادل کنید تا علاوه بر سایر جنبهها، گوارشتان هم تنظیم شود. به جز یبوست، سایر علائم سطح بالای استروژن عبارتند از احتباس آب و تورم، سفتی و گرفتگی سینه، پریودهای شدید و طولانی، و مشکل در کم کردن وزن.
6. کمتحرکی
آیا میدانستید که کمتحرکی یکی از شایعترین علل بروز یبوست میباشد؟ به خصوص، آن که در سال گذشته، بیشتر ما به دلیل بروز پاندمی کرونا و اعمال قرنطینهها، مدت زمان بیشتری را در خانه سپری کردهایم و فرصت و موقعیت کمتری برای ورزش کردن داشتهایم. کورداف میگوید: داشتن فعالیت بدنی باعث افزایش حرکات روده میشود که همین امر یبوست را از بین میبرد. خود توضیحاتش اضافه میکند که اگر در طول گوارش، غذاها بسیار آرام از رودها بگذرند ویرگول احتمالاً آب بیشتری از آنها جذب میشود و در نتیجه مدفوع خشکتر شده و احتمال بروز یبوست افزایش مییابد. برای امتحان کردن تأثیر تحرک بدنی بر روی یبوست، بعد از هر وعده غذایی ۳۰ دقیقه پیادهروی کنید و اثر آن را بر روی مشکل یبوستتان ببینید!
7. استرس
کورداف میگوید: استرس بر روی عملکرد طبیعی سیستم گوارشی تأثیر گذاشته و آن را مختل میکند و با کم کردن تحرک روده، باعث بروز یبوست میشود. برای پایین آوردن میزان استرس و در نتیجه کمک به حل مشکل یبوستتان میتوانید مدیتیشن، تنفس عمیق، یوگا، مراقبه یا هر فعالیت آرامبخش دیگری که دوست دارید را انجام بدهید.
8. رشد بیش از حد باکتریهای روده کوچک (SIBO)
SIBO به شرایطی گفته میشود که در آن تعداد باکتریهای موجود در روده کوچک به شکلی غیرعادی افزایش پیدا کند. علائم این مشکل عبارتند از یبوست، قار و قور کردن شکم، دل درد، احساس سوزش سر دل، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، اسهال و احساس پر بودن ناخوشایند شکم بعد از غذا خوردن. پاپانوس میگوید برخی از دلایل بروز این مشکل عبارتند از مصرف طولانی مدت بعضی از مواد مخدر، جراحی شکم، و سطح بالای استروژن بدن. با آن که شایعترین علت بروز SIBO عمل جراحی در ناحیه شکم است، اما از آنجایی که تنها عامل به وجود آمدن این مشکل عمل جراحی نیست، اگر چند مورد از علائم فوق را دارید، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشکتان مراجعه کنید. علاوه بر مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، بروز مشکل یبوست میتواند علتهای جانبی دیگری هم داشته باشد، از جمله مصرف مکملهای حاوی سدیم یا آهن، سطح پایین پتاسیم بدن، سندروم روده تحریکپذیر، مصرف بیش از حد لبنیات و یا حتی رفتن به مسافرت؛ اما خبر خوب این است که به محض آن که متوجه شوید چه چیزی عامل بروز مشکل یبوست در شما بوده است، برطرف کردن آن کار بسیار سادهای میشود. با این حال اگر راهکارهای پیشنهاد شده را امتحان کردید و مشکل یبوستتان همچنان آزاردهنده بود، بهتر است با پزشکتان مشورت کنید تا در مواجهه با این مشکل به شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: فواید گوشت بره برای سلامتی، حقایق تغذیهای و دستورالعملها