تمام نکاتی که درباره‌ی ضدآفتاب‌ها باید بدانید

 
بدون شک  مهم‌ترین مراقبت پوستی ضد آفتابه،پس باید بدونیم چه ضد آفتابی رو بخریم تا بتونیم تا حد‌امکان از پوستتمون مراقبت کنیم. در این مقاله می‌خواهیم هر چیزی که نیازه درباره‌ی ضد آفتاب‌ها بدونید را توضیح بدیم ، تا بتونید بهترین و استاندارد‌ترین ضد آفتاب را بخرید و مطمعن باشید از پوستتون محافظت می‌کنه.
 

چرا باید ضد آفتاب استفاده کنیم ؟ 

بطور کلی ضد آفتاب از پوست ما در برابر اشعه‌های مضر UVA و UVB خورشید محافظت می‌کنه، زیرا  خورشید می‌تونه با این دو نوع اشعه‌ی فرابنفش به پوست شما آسیب‌های جدی‌ای برسونه. اشعه‌ی UVB باعث آفتاب سوختگی پوست ما می‌شه و نقش مهمی در ایجاد سرطان پوست داره. اشعه‌ی UVA باعث ایجاد آسیب‌های پوستی‌ می‌شه که منجر به برنزه شدن پوست، پیری و چین‌و‌چروک پوست می‌شه. از فواید دیگه ضد آفتاب می‌تونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
کاهش خطر آفتاب سوختگی 
جلوگیری از علائم پیری 
کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست 
جلوگیری از تغییر رنگ پوست
کاهش التهاب پوستی

اما ضد‌آفتاب چگونه با دو نوع اشعه‌ی UVA و UVB مقابله می‌کنه؟ اولین راه مبارزه‌ی ضد افتاب SPF  اون محسوب می‌شه، که قطعا همه‌ی ما کلمه‌ی SPF رو همراه یه عدد، روی ضد آفتاب‌های خودمون دیدیم.

SPF چیست؟ چه چیزی را نشون میده؟ 

SPF مخفف sun protection factor یا محافظت در برابر آفتابه و از پوست ما در برابر اشعه ی UVB محافظت می‌کنه. عددSPF، نشون دهنده‌ی مدت زمانی‌ که طول می‌کشه تا خورشید پوست مارو  بسوزونه نسبت به وقتی که ضد افتاب استفادده نکردیم. مثلا SPF 30  به این معنیه که سوختن پوست شما 30 برابر بیشتراز زمانی که ضد آفتاب استفاده نکردید، طول می‌کشه.

SPF چند باید استفاده کنیم؟ آیا SPF بیشتر نشون دهنده‌ی محافظت بیشتره؟

شما باید از ضد آفتاب‌هایی با SPF حداقل 30 استفاده کنید که 97 درصد از اشعه UVB خورشید را مسدود می‌کنند. SPF های بالاتر میزان بیشتر از اشعه خورشید را مسدود می‌کنند، اما این به این معنی نیست ‌که شما میتونید مدت زمان بیشتری رو مقابل خورشید باشید و ایمنی بیشتری دارید ، مهم نیست کهSPF  ضد آفتاب شما چند باشه همه‌ی SPFها فقط دو ساعت خاصیت محافظت دارند و باید هر دو ساعت یکبار تمدید بشوند، پس هیچ ضد آفتابی حتی SPF100 هم نمی‌تونه 100٪ از اشعه UVB خورشید را مسدود کنه.

آیا  SPF تنها فاکتوریه که برای خرید ضد آفتاب باید بهش دقت کنیم؟

البته که نه، SPF محافظت در برابر اشعه  UVB رو نشون می‌ده و محافظتی در برابر اشعه UVA ندارد. پس باید به دنبال ضد آفتابی باشید که علاوه بر SPF، کلمه‌ی طیف وسیع (broad-spectrum) روی اون نوشته شده باشه ، تا بتونه از پوست شما در برابر هر دو اشعه یعنی UVAو  UVA محافظت کنه. 
اگه کلمه ی طیف وسیع روش نوشته نشده بود به دنبال کلمه‌ی PA مخفف عبارت Protection Grade of UVA بگردید .سیستم  PAهم مثل طیف گسترده عمل می‌کنه و مارو از اشعه‌ی UVA در امان نگه می‌داره.

سیستم رتبه بندی PAچیست؟

سیستم رتبه بندی PA در ابتدا در ژاپن به عنوان روشی برای اطلاع رسانی به مصرف کنندگان از سطح محافظت توسط ضد آفتاب ایجاد شد. دراین سیستم هرچه تعداد مثبت‌ها بیشتر باشه، محافظت بیشتری داره.
سیستم رتبه بندی به شرح زیر است:
= PA+ مقداری محافظت در برابر اشعه UVA
= PA++ محافظت متوسط در برابر اشعه UVA
= PA+++ محافظت بالا در برابر اشعه UVA
= PA++++ محافظت بسیار بالا در برابر اشعه UVA
البته تاکنون هیچ ضد آفتابی با سیستم PA++++  در جهان تولید نشده.

نکته :اگه بازهم هیچ کدوم از روش‌های محافظ از UVA روی ضدآفتاب نوشته نشده بود، مثل اکثر ضد آفتاب‌های ایرانی که از این دو اصطلاح برای اطلاع رسانی به مصرف کنندگان استفاده نمی‌کنند. به دنبال عباراتی مثل  Unti UVA, UVB و یا Against UVA & UVB، که به معنی محافظت از هر دو نوع اشعه هست، بگردین.

سیستم رتبه بندی PPD چیست؟

PPD مخفف Persistent Pigment Darkening هست. این رتبه‌بندی‌ها مستقیماً با چیزی به نام «تیره شدن رنگدانه‌های پایدار» مرتبطه که به مدت زمان تیره شدن پوست شما اشاره می‌کنه. اگر محصول شما دارای PPD 2 باشه، به این معنیه که برنزه شدن پوستتون دو برابر زمانی که ازضدآفتاب استفاده نکردین، طول می‌کشه. اگر محصول شما دارای PPD 5 باشه، یعنی پنج برابر بیشتر طول می‌کشه.
سیستم رتبه بندی به شرح زیره:
PPD= PA+   بین 2 و 4 
PPD= PA++ بین 4 و 8 
PPD = PA+++   بین 8 و 16 
PPD = PA++++    16یا بالاتر

آیا سیستم PA +++  بهتر از طیف گسترده عمل می‌کنه؟

در ایالات متحده، بیشتر از اصطلاح‌های "طیف گسترده" یا "چند طیف" استفاده می‌شه تا نشان دهنده‌ی محافظت در برابر اشعه UVA باشه. بنابراین، به طور خلاصه، سیستم PA همانند طیف گسترده عمل می‌کنه و تفاوتی دز عملکرد ندارند! پس هر‌کدام رو که انتخاب کنید، از شما در برابر اشعه UVA حفاظت می‌کنه.

ضد آفتاب رنگی بهتره یا سفید؟

در گذشته این باور وجود داشت که ضد آفتاب‌های بی رنگ اثر بخشی بیشتری به نسبت ضد آفتاب های رنگی داشتند اما دیگه این باور رد شده و حتی فواید ضد آفتاب های رنگی از ضد آفتاب‌های بی رنگ پیشی گرفته. ضد آفتاب‌های رنگی به پوست شما درخشش بیشتری می دهند، مناسبت تناژ پوستتون هستند و موقعی که عرق می‌کنید لکه‌های سفید روی پوستتون به جا نمیذارند. حتی ضد آفتاب‌های رنگی یک لایه‌ی محافظتی در مقابل نور آبی ایجاد می‌کنند و ضرر‌های روزانه‌ی ناشی از نور آبی گوشی، تبلت و کامپوتر را روی پوست ما کم می‌کنند.

آیا در هوای ابری و برفی هم باید از ضد آفتاب استفاده کنیم؟

بله. استفاده از ضد آفتاب حتی روزای ابری هم واجبه. شاید نتونید خورشید را ببینید ولی اشعه‌های اون وجود دارند. شما حتی در روز‌های برفی هم باید از ضدآفتاب استفاده کنید تا از خورشید در امان باشید.

آیا پوست ما به طور طبیعی می‌تونه از خودش در برابر آفتاب محافظت کنه؟

جواب بله هست.پوست ما حاوی سلول‌هایی به نام ملانوسیته. این سلول‌ها ملانین تولید می‌کنند که تا حدودی می‌تونه یه محافظ طبیعی در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش باشه. ولی هرگز نمی‌تونه جای ضد آفتاب را برای شما بگیره.

چه مقدار ضد‌آفتاب برای محافظت کافیه؟ 

اگه ضد آفتابتون غلیظه، اندازه‌ی دو بند انگشت و اگر فرمول رقیقی داره اندازه‌ی 3 بند انگشت از ضد‌آفتابتون برای صورت کافیه. اگر در معرض آفتاب مستقیم و قوی هستین می‌تونید تا میزان دو بند انگشت هم استفاده کنید.

بهترین زمان زدن ضد آفتاب کیه؟  

30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از کرم ضد‌آفتاب استفاده کنید و قبل از اینکه لباس بپوشید اجازه دهید مواد کاملا جذب پوستتون بشن تا بهترین اثر‌بخشی را داشته باشه. 

آیا برای پوست صورت و بدن به ضد آفتاب‌های متفاوتی نیاز داریم؟

همانند مرطوب‌کننده‌ها، ضد‌آفتاب‌های صورت نیز متفاوت از ضدآفتاب‌های بدن ساخته می‌شند. صورت شما بیشتر از بدن شما در معرض نور خورشید قرار می‌گیره و حساس‌ترین نواحی پوستی در صورت قرار گرفتن مثل ناحیه زیر چشم. به همین دلیله که ضد آفتاب‌های صورت به گونه‌ای طراحی شدند که راحت تر جذب شوند و احساس سبکی بیشتری داشته باشند. دانشمندان پیشنهاد می‌کنند که اگر پوست مستعد آکنه داریند، از کرم ضد آفتاب بدن روی صورت خودتون استفاده نکنید. ولی در کل برای استفاده از ضد آفتاب بدن روی صورت و بالعکس هیچ ضرری مطرح نشه. با این حال توصیه می‌کنیم از یک ضد آفتاب خاص برای صورت و یک ضدآفتاب جدا برای بدن استفاده کنید.

هر چند وقت یکبار باید ضد آفتاب را تمدید کنیم؟

کرم ضد آفتاب را باید هر دو ساعت یکبار و حتما بعد از شنا، حوله کشیدن یا تعریق شدید تمدید کرد تا محافظت اولیه حفظ بشه. به خاطر داشته باشید که SPF ضد آفتاب هیچ ربطی به دفعات استفاده از ضد آفتاب نداره. اگر یک ساعت قبل از بیرون رفتن از کرم ضد آفتاب استفاده کردید، باید بعد از یک ساعت بیرون رفتن مجدداً آن را تمدید کنید. کاهش مقدار کرم ضد آفتاب (جذب پوست شدن به مرور زمان) به میزان قابل توجهی سطح محافظت را کاهش می‌ده.

تفاوت بین ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی چیست؟

ترکیبات مختلف ضد آفتاب راه‌های مختلفی برای محافظت از پوست شما دارند. یک کرم ضد آفتاب بسته به اینکه چگونه با اشعه ماوراء بنفش واکنش می‌ده، به عنوان یک محافظ فیزیکی یا شیمیایی طبقه بندی می‌شه.
یک ضد آفتاب فیزیکی(مینرال) به جای اینکه جذب بشه، روی لایه بالایی پوست شما قرار می‌گیره و مواد تشکیل دهنده اشعه‌های خورشید را منعکس می‌کنه. ضدآفتاب فیزیکی روی پوست ملایمه، اما به‌راحتی هنگام تعریق ریخته می‌شه و ممکنه در هنگام استفاده، درخشندگی و سفیدی از خودش به جای بذاره. مواد تشکیل دهنده این نوع ضد آفتاب معمولاً شامل اکسید روی یا دی اکسید تیتانیومه.
یک ضد آفتاب شیمیایی جذب پوست شما می‌شه. با جذب اشعه ماوراء بنفش و سپس آزاد کردن اون به عنوان گرما عمل می‌کنه. افرادی که پوست حساسی دارند ممکنه متوجه بشن که ضد آفتاب شیمیایی باعث ایجاد سوزش یا گرمی روی پوستشون بشن. با این حال،  ضدآفتاب‌های شیمیایی مقاوم در برابر آب هستند، بنابراین اگر زیاد عرق می کنید یا قصد شنا در زیرآفتاب را دارین، این نوع ضد آفتاب میتونه مفید باشه و مواد تشکیل دهندش معمولاً شامل اکتینوکسات یا آووبنزون هستند.
هر دو نوع ضد آفتاب برای کاهش خطر و آسیب ناشی از نور خورشید مناسب هستن تا زمانی که محصولی را انتخاب کنید که حداقل SPF 30 داشته باشه و دارای برچسب طیف گسترده باشه.

کرم ضد آفتاب بهتره یا اسپری ضد آفتاب ؟ 

هیچ تفاوتی بین کرم ضد آفتاب و اسپری ضد آفتاب از نظر نحوه عملکرد آنها وجود نداره. اما در طریقه ی مصرف تفاوت وجود داره. شواهدی وجود دارد که نشون می‌ده، افراد مقدار کمتری ضد آفتاب اسپری‌ میکنند، نسبت به زمانی که از ضدآفتاب های کرمی استفاده می‌کنن واین به این معنیه که محافظت کمتری دریافت می‌کنند. اسپری ضد آفتاب بسیار راحت‌تر از لوسیون روی پوست مالیده می‌شود، زمان کمتری می‌برد و باعث ایجاد کثیفی نمی‌شه، با این حال، اعتقاد بر این است که لوسیون یا کرم ممکنه پوشش بیشتری ایجاد کنه. برخی از اسپری‌های ضد آفتاب ممکن است حاوی الکل باشن، بنابراین برای کسانی از شما که در مورد پوستشان از الکل اجتناب می‌کنند، ممکنه بخواهین از لوسیون‌های معمولی یا کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنید.

آیا راه های دیگری برای محافظت خود در برابر خورشید وجود داره؟

اگرچه استفاده از ضد آفتاب با SPFحداقل 30 مهمه، اما ضد آفتاب به تنهایی برای جلوگیری از آسیب پوست کافی نیست. شما همچنان باید در صورت امکان به روش‌های دیگری از خودتون محافظت کنید. راه‌های دیگه که می‌تونید خطر خورشید را کاهش دهید عبارتند از:
پوشیدن کلاه یا نقاب
پوشیدن آستین بلند یا شلوار
و در صورت امکان در سایه بمانید
محدود کردن تایم و بازه‌ی زمانی که خارج از منزل می‌شوید. معمولاً از 11 صبح تا 4 بعد ازظهر زمانی که نور UV خورشید در اوج خودشهسعی کنید از منزل بیرون نروین. حتما از سایه حرکت کنید، پوشش کافی داشته باشید و ضدآفتاب را فراموش نکنید. حتما بلافاصله پس از شنا، تعریق یا پس از 2 ساعت قرار گرفتن در معرض مستقیم آفتاب، ضد آفتاب را مجدداً تمدید کنید. شما همیشه نمی‌تونید مدت زمانی که فضای باز خواهید بود را پیش‌بینی کنید ، بنابراین بهتر ه هر کجا که می‌روید یک ضد آفتاب همیشه همراه خودتون داشته باشین.

یادتون نره که این نتایج و اطلاعات در شرایط ایده‌آل مثل آزمایشگاها بدست اومدن، زندگی واقعی مثل یک آزمایشگاه نیست و با زدن ضد آفتاب احساس امنیت کاذب نکنید و سعی کنید در حد امکان طولانی مدت در معرض آفتاب نباشید و ازعینک، کلاه و ایستان در سایه قافل نشید و حتما هر دو ساعت یکبار ضد آفتاب خودتون رو تمدید کنید. 

بیشتربخوانید: لکه‌های سفید روی پوست: علل و نحوه‌ی از بین بردن آن‌ها