ماسک یک بار مصرف به ماسکی اشاره دارد که تنها می‌توان یک بار از آن استفاده کرد. این نوع ماسک‌ها تقاضای بسیار زیادی در بیمارستان‌ها دارند و معمولاً با این هدف طراحی شدند که از بیماران شدن افراد سالم توسط افراد مریض جلوگیری کنند. هرچند، باید مطمئن باشید که از دستورات محلی و منطقه‌ای در مورد رفتن به مکان‌های عمومی و پوشیدن ماسک پیروی می‌کنید. اگر لازم است که ماسک صورت بزنید، آن را درست پوشیده و دهان و بینی خود را بپوشانید تا شانش بیمار کردن کردن دیگران و بیمار شدن خود را کم کنید. به خاطر داشته باشید که ماسک یک بار مصرف تنها برای محدود کردن انتقال بیماری کوید 19 کافی نیست. شما باید به همراه ماسک صورت فاصله اجتماعی و بهداشت شخصی را رعایت کرده تا مطمئن شوید که مبتلا به این ویروس نشده یا آن را پخش و به دیگران منتفل نمی‌کنید.
بخش اول استفاده از ماسک
1. دستان خود را قبل از گذاشتن ماسک به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشویید
آب شیر روشویی را باز و آن را گرم کنید. مقداری صابون روی دستان خود ریخته و آنها را کاملاً به یکدیگر بکشید تا صابون روی همه جای دستانتان پخش شود. دستان خود را زیر آب گرفته و به شست و شوی دستان خود ادامه دهید. فراموش نکنید که ناخن‌ها، قسمت روی دست‌ها و بین انگشتان خود را نیز بشویید. با این کار ویروس یا باکتری موجود روی دست‌های از بین می‌روند.
- اگر واقعاً شرایط شستن دست‌های خود را ندارید اما باید ماسک به صورت خود بزنید، روی دست‌های خود ضدعفونی کننده دست بر پایه الکل ریخته و آنها را با یکدیگر بکشید.
- به صورت کلی شست و شو منظم دست‌ها و لمس نکردن صورت یکی از راه‌های عالی برای جلوگیری از پخش شدن میکروب به اطراف است.
2. ماسک را بالا بکشید تا قسمت انعطاف پذیر با ضخیم‌تر آن بالا بیاید
ماسک را به با بندهای آن بالا کشیده و در صورت نیاز آن را بچرخانید تا روی صورتتان خوب قرار بگیرد. برای ماسک‌های جراحی، قسمت صاف آن با قسمت ضخیم پارچه روی بالای بینی قرار می‌گیرد. در مورد ماسک گرد و غبار یا N95، قسمت انعطاف پذیر آن بالای آن قرار دارد. ماسک را به وسیله بندهای آن بچرخانید تا صورت شما به روش صحیح پوشانده شود.
- ماسک های N95 همان ماسک‌های گرد و کاغذ مانند هستند که شکل خود را حفظ می‌کنند و اغلب در قسمت جلوی آنها دریچه کوچکی وجود دارد. آنها در جلوگیری از شیوع کوید 19 بسیار موثر هستند.
- اگر ماسک جراحی دارید که تمام صورت را به صورت متقارن می‌پوشاند، آن را بچرخانید تا چین‌های جلوی ماسک به سمت پایین باشد.
- جلوی ماسک معمولاً قسمت رنگی آن است. روی ماسک گرد و غبار یا ماسک تنفسی N95، قسمت گرد آن به سمت بیرون است.
بیشتر بخوانید: چگونه با جوش‌های ناشی از ماسک زدن مقابله کنیم
3. ماسک جراحی را با انداختن بندهای آن پشت هر گوش بپوشید
برای ماسک جراحی یا هر ماسک دیگری که یک بند قلاب مانند در هر دو طرف مستطیل دارد، از آن بندها استفاده کرده تا ماسک را روی صورت خود بگذارید و آن را روی دهان و بینی خود ثابت کنید. بندهای ماسک را پشت گوش سمت چپ و راست خود بگذارید. در صورت نیاز بندها را تنظیم کنید تا هر کدام از آنها به صورت کامل پشت دور پشت هر گوش قرار بگیرند.
- ماسک‌های جراحی، پوشش مستطیلی شکل برای صورت هستند که از مواد نازک کاغذ مانند ساخته شدند. شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد اگر شما بیمار نباشید، آنها شما را از ابتلا به بیماری در امان نگه می‌دارند، اگرچه در صورتی که خودتان بیمار باشید، با استفاده از آنها انتقال ویروس را به حداقل می‌رسانید.
4. اگر از ماسک N95 استفاده می‌کنید، هر دو بند آن را پشت سر خود قرار دهید
ماسک‌های N95 داری دو بند هستند که تا پشت سر شما کش می‌آیند. با استفاده از این بندها ماسک را بالا کشیده و روی بینی و دهان خود نگهدارید. بندها را تا روی پشت سر خود کشیده و بگذارید روی گوش‌ها بماند. سپس بند پایینی را گرفته و آن را روی پشت سر خود کشیده و زیر بند بالایی قرار دهید. سپس به آرامی بند پایینی را زیر گوش‌های خود قرار دهید و بگذارید همانجا یعنی پشت سر و زیر گوش‌ها بماند.
- این ماسک‌ها تقریباً نفوذ 95 درصد از باکتری و ویروس‌ها را مسدود می‌کنند و به عنوان ماسک یک بار مصرف بسیار مناسب هستند.
- اگر مقداری از این ماسک‌ها دارید و در حال حاضر واقعاً به آنها نیاز ندارید، می‌توانید آنها را به یک بیمارستان محلی اهدا کنید. این نوع ماسک با کمبود مواجه شده است و پزشکان نیز در معرض خطر ابتلا به بیماری عفونی قرار دارند.
- این روند برای ماسک‌های گرد و غبار یکسان است اما ماسک های گرد و غبار معمولی به اندازه ماسک N95 گرد و غبار از شما محافظت نمی‌کنند.
5. ماسک‌های با بندهای جدا را روی صورت نگهداشته و بندها را پشت سر گره بزنید
بند بعضی از ماسک‌های متصل نیست بلکه بندهایی پارچه‌ای و جدا از یکدیگر هستند که باید پشت سر گره زده بشوند. برای این نوع ماسک‌ها، با استفاده از بندهای بالایی آن روی بینی و دهان خود بکشید. بندهای را بالای و پشت سر خود روی یکدیگر گذاشته و آنها را به یکدیگر محکم گره بزنید. سپس بندهای پایینی ماسک را از روی گوش‌ها رد کرده و آنها را مانند بندهای بالایی روی پشت سر خود گره بزنید.
- اگر به استفاده از این ماسک‌ها عادت ندارید، پوشیدن آنها می‌تواند کمی سخت باشد. گره زدن بندهای آنها بسیار سخت است پس ممکن است نیاز باشد چند بار اینکار را تمرین کنید.
- مزیت این ماسک‌ها این است که می‌تواند آنها را به گونه‌ای گره بزنید که صورت شما در آن احساس راحتی می‌کند. هنگام استفاده از این ماسک‌ها، آنها را به اندازه کافی محکم گره بزنید که به صورت کامل بینی و دهان شما را پوشانده و هیچ فاصله‌ای میان ماسک و صورت شما وجود نداشته باشد.
بخش دوم تنظیم و استفاده از ماسک
1. ماسک را حرکت دهید تا به صورت کامل دهان و بینی شما را بپوشاند
ماسک باید روی وسط بینی شما قرار بگیرد تا سوراخ‌های بینی و روی چانه را بپوشاند و دهان شما نیز پوشیده شود. اگر ماسک به راحتی روی بینی و زیر دهان شما قرار نگرفته است، ماسک را با کشیدن بندها از آنجایی که به ماسک وصل می‌شوند، روی صورت خود جا به جا کنید. در صورت نیاز، می‌توانید اینکار را با جلوی ماسک خود انجام دهید تا در جای مناسب قرار گیرد.
- اگر ماسک دهان و سوراخ‌های بینی شما را نپوشاند، هیچ محافظتی برای شما ایجاد نمی‌کند.
- اگر می‌خواهید با وجود ماسک روی صورت راحت نفس بکشید، یک ماسک N95 با یک دریچه‌ای در قسمت جلوی آن تهیه کنید. همچنین می‌توانید یک ماسک تنفسی کامل با منبع هوا بخرید تا به شما در راحت نفس کشیدن کمک کند.
2. در صورت وجود، لبه سفت بالای ماسک را خم کنید تا متناسب با بینی شما حالت بگیرد
در بالای بیشتر ماسک‌های N95 و ماسک‌های جراحی، یک نوار پارچه‌ای یا فلزی قابل خم شدن وجود دارد. این نوار را روی پل بینی خود فشار دهید تا متناسب با صورت شما شکل بگیرد. با این کار می‌توانید فاصله موجود بالای ماسک با بینی را بپوشانید و مطمئن می‌شوید که ماسک به راحتی روی صورت شما قرار گرفته است.
- هنگامی که این نوار را متناسب با بینی خود حالت دادید، از ایجاد تغییرات بیشتر در آن خودداری کنید. اگر به تغییر حالت دادن و بازی کردن با آنها ادامه دهید، این نوارها ممکن است کمی فرسوده شوند.
3. با پوشاندن درز یا دریچه ماسک و نفس کشیدن، ورود هوا به ماسک را چک کنید
هنگامی که ماسک در جای مناسب روی صورتتان قرار گرفت، در صورت وجود دریچه، جهت چک کردن ماسک، دست خود را روی دریچه قرار دهید. اگر دریچه وجود ندارد، لبه‌های ماسک را به صورت خود فشار دهید. سپس، دم و بازدم انجام دهید. اگر احساس کردید هوا از لبه ماسک بیرون می‌آید، ماسک را طوری تنظیم کنید که با صورت شما فاصله نداشته باشد و دوباره آن را امتحان کنید. ماسک باید راحت باشد اما در عین حال برای محافظت کامل نباید فاصله‌ای میان ماسک و صورت شما وجود داشته باشد.
- اگر نمی‌توانید اینکار را به درستی انجام دهید و همیشه فاصله‌ای میان ماسک و صورت شما وجود دارد، اندازه یا سبک دیگری از ماسک صورت خریدرای کنید.
4. بعد از امتحان کردن و تنظیم ماسک، دوباره دست‌های خود را بشویید
پس از تنظیم و آزمایش ماسک، دوباره دستان خود را با آب و صابون بشویید. حداقل به مدت 20 ثانیه کف دستان خود، میان انگشت‌ها و روی دستان خود را بشویید. برای اطمینان از درست باقی ماندن ماسک روی صورت، دوباره به آن دست نزنید.
- اگر نزدیک روشویی نیستید، می‌توانید دستان خود را با یک محلول ضد عفونی کننده دست بر پایه الکل تمیز کنید.
5. هنگام بیرون بودن از خانه، از دست زدن به ماسک خودداری کنید
می‌توانید ماسک را با استفاده از بندها یا نوارهای پشت سر خود تنظیم کنید اما بخشی که بینی و دهان شما را پوشانده است را لمس نکنید. در صورت انجام این کار، میکروب‌ها یا باکتری‌ها را از دست خود به ماسک منتقل می کنید.
- از کشیدن ماسک به سمت پایین برای خوردن یا گرفتن مقداری هوای تازه خودداری کنید. به محض پایین کشیدن ماسک، دیگر ماسک از شما محافظت نمی‌کند و میکروب‌ها یا ویروس‌های که به صورت شما منتقل شدند، در ماسک محبوس می‌شوند.
- نکته متخصصان: از لمس ماسک هنگام استفاده از آن خودداری کنید. اگر این کار را انجام دادید، دستان خود را با الکل یا آب و صابون تمیز کنید.
6. اگر بیمار هستید یا می‌خواهید در اطراف افراد بیمار باشید، ماسک بزنید
اگر بیمار هستید و مجبورید از خانه بیرون بروید، ماسک بزنید تا از این طریق خود دیگران را آلوده نکنید. اگر بیمار نیستید، نیازی به پوشیدن ماسک ندارید. اگر می‌خواهید به بیمارستان یا کلینیک مراقبت‌های بهداشتی بروید یا اطراف یک فرد بیمار هستید، حتی در صورت نداشتن هیچ علائمی، از ماسک برای محافظت از خود و دیگران استفاده کنید.
- اگر هیچ علائمی از بیماری نداشته باشید، بازهم ممکن است بدون داشتن هیچ علائم و نشانه‌ای بیمار باشید. به همین دلیل فاصله داشتن حداقل به اندازه 1.8 متر از دیگران بسیار مهم است.
- اگر احتمال می‌دهید که مبتلا به ویروس کوید 19 باشید اما هنوز به پزشک مراجعه نکردید، سریعاً با یک پزشک تماس بگیرید تا بفهمید چه کاری باید انجام دهید. سپس، در خانه بمانید و بیش از 1.8 متر به دیگران نزدیک نشوید.
- هیچ ماسکی 100 درصد موثر نیست اما پوشیدن صحیح ماسک ضمن حفظ روال مناسب شستن دست و فاصله گرفتن از دیگران راهی عالی برای جلوگیری از بیمار شدن است.
بخش سوم دور انداختن ماسک
1. ماسک را بعد از یک بار استفاده یا مرطوب شدن دور بیندازید
نمی‌توانید از ماسک یک بار مصرف مجداداً استفاده کنید. به محض یک بار استفاده باید آن را کنار بگذارید. اگر مدت زمان طولانی از ماسک استفاده کنید و ماسک خیس یا مرطوب می‌شود، در این صورت ماسک دیگر موثر نیست، بنابراین هرچه زودتر باید آن را تعویض کنید.
- به هیچ عنوان از ماسک استفاده مجدد نکنید. وقتی ماسک را بیرون از خانه می‌پوشید، پارچه جلوی ماسک مانع ورود ویروس، میکروب یا باکتری به بدن می‌شود. با این حال، تمام آن ذرات خطرناک هنوز روی ماسک وجود دارند، بنابراین پس از استفاده باید ماسک را آلوده در نظر بگیرید.
2. قبل از برداشتن ماسک، دستان خود را با آب و صابون بشویید
قبل از برداشتن ماسک و بیرون انداختن ماسک، دستان خود را دوباره بشویید تا در هنگام برداشتن ماسک از پخش شدن میکروب توسط دست خود جلوگیری کنید. دستان خود را حداقل به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشویید. از ناخن‌ها و قسمت‌های بین انگشتان غفلت نکنید.
- اگر در آن لحظه روشویی نزدیک شما نیست، از مقداری محلول ضدعفونی کننده دست بر پایه الکل برای ضدعفونی کردن دست‌ها استفاده کرده و آنقدر آنها را به یکدیگر بمالید تا ضدعفونی کننده به پوست شما جذب شود.
3. هنگام در آوردن ماسک از قسمت بیرونی جلوی آن استفاده نکنید
اگر هنگام برداشتن ماسک یک بار مصرف روی آن را لمس کنید، میکروب‌ها یا ویروس‌های موجود روی آن را به دستان خود منتقل می‌کنید. حتی اگر بلافاصله دستان خود را بشویید، باز هم ممکن است در آخر ویروس یا باکتری را به سینک روشویی، دستگیره‌ها، در یا لباس‌های خود منتقل کنید.
4. ماسک را با استفاده از بند یا گره‌های پشت سر از روی صورت خود بردارید
اگر ماسک شما بندهای جدا دارد و در پشت سر گره زده شده، بندها را باز کرده و ماسک را از روی صورت خود بلند کنید. اگر بندهای کشی یا قلاب مانند دارد، بندها را از پشت سر خود کشیده و ماسک را از روی صورت خود بکشید. به بهترین روشی که می‌توانید از تماس دست با جلوی ماسک خودداری کنید زیرا آنجا دقیقاً همان جایی است که باکتری و میکروب‌های مختلف وجود دارند.
5. اگر ماسک مرطوب یا خیس شده، بلافاصله آن را دور بیندازید
اگر ماسک شما مرطوب یا خیس شده است و بیمار نیستید، ماسک را در یک کیسه پلاستیکی ضد زیپ‌دار قرار داده و زیپ آن را ببندید. ماسک مرطوب یا خیس به دلیل پخش کردن رطوبت در هوا یا چکه کردن روی سطوح دیگر، احتمالاً بیشتری وجود دارد که ویروس یا میکروبی را پخش کنند. شما همچنین می توانید ماسک را در یک کیسه پلاستیکی استاندارد قرار دهید و قسمت بالایی آن را ببندید یا به آن چسب بزنید تا از گسترش باکتری و میکروب جلوگیری شود.
- برای استفاده دوباره از این ماسک‌ها نمی توانید آنها را بشویید یا تمیز کنید. آنها باید در سطل زباله قرار بگیرند.
6. ماسک را تا کنید و اگر بیمار هستید آن را در یک کیسه زباله بیمارستانی قرار دهید
اگر بیمار هستید، ماسک را از وسط تا کرده تا از انتشار میکروب یا باکتری از دهان و بینی خود جلوگیری کنید. ماسک را دوباره از وسط تا کنید و بندهای پلاستیکی یا قلاب مانند آن را به دور ماسک بپیچید تا محکم شده و سفت بسته شوند. بندهای پلاستیکی یا قلاب‌های آن را محکم ببندید تا از هم باز نشوند و آن را در دستمال بپیچید. سپس، ماسک پیچیده شده را در یک کیسه زباله بیمارستانی زرد قرار دهید.
- اگر بیمار هستید، با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص کند آیا می‌توانید ماسک را در سطل آشغال بیندازید، آیا باید آن را به یک مرکز مخصوص زباله‌های خطرناک منتقل کنید یا باید قبل از بیرون ریختن آن را برای مدتی نگهدارید.
- کیسه زباله‌های پزشکی مواد خطرناک به مردم اطلاع می‌دهند که باید کیسه را با احتیاط حمل کنند. می‌توانید این نوع پلاستیک‌ها را به صورت آنلاین سفارش دهید یا از پزشک خود بخواهید آنها را برای شما تهیه کند.
7. اگر بیمار نیستید، ماسک را در سطل زباله بیندازید
اگر شما به صورت فعال مریض نستید، ماسک خود را درون سطل زباله انداخته و در آن را ببندید. منتظر بمانید تا پلاستیک زباله به همان روش معمولی برده شود. ماسک شما قابل بازیافت نیست و باید سریعاً دور انداخته شود.
8. دستان خود را دوباره بشویید تا از شر میکروب‌ها یا ویروس‌های باقی مانده خلاص شوید
هنگامی که ماسک را دور انداختید، بلافاصله دستان خود را بشویید تا میکروب‌ها یا ویروس‌هایی که از ماسک به دستان شما منتقل شدند را از بین بروند. میزان زیادی صابون به دستان خود زده و دست‌هایتان را زیر یک جریان ثابت آب گرم به یکدیگر بکشید. دستان خود را حداقل به مدت 20 ثانیه بشویید تا تمیز شوند.
- بعد از برداشتن ماسک با استفاده از اسید سیتریک، پراکسید هیدروژن یا یک محصول تمیز کننده مبتنی بر آمونیوم، سینک، دستگیره‌ها و هر سطح لمس شده دیگری را ضدعفونی کنید.
- پس از برداشتن ماسک، بلافاصله صورت خود را لمس نکنید. ابتدا باید دستان خود را بشویید.
- اگر جایی هستید که نمی‌توانید دستان خود را بشویید، می‌توانید به جای آن از محلول ضد عفونی کننده دست بر پایه الکل استفاده کنید.
نکات
اگر ماسک‌های جراحی اضافی در خانه دارید که به آنها نیاز ندارید، برای تحویل دادن آنها با بیمارستان تماس بگیرید. بسیاری از بیمارستان‌ها در تلاشند تا ماسک کافی برای کارکنان و بیماران خود پیدا کنند.
هشدارها
- هرگز از ماسک یک بار مصرف دو بار استفاده نکنید. حتی اگر آنها را برای زمانی طولانی نپوشیده باشید، نمی‌توانید آنها را بشویید یا تمیز کنید.
- فراموش نکنید که ماسک‌های یک بار مصرف خیلی برای محیط زیست خوب نیستند. اگر امکانش هست، به جای آن از ماسک چند بار مصرف ایمن استفاده کنید. اگر از ماسک یک بار مصرف استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که طریق استفاده از آنها را می‌دانید.
بیشتر بخوانید: آیا شیلدهای پلاستیکی در برابر ویروس کرونا موثرند؟
