عفونت‌های تنفسی فوقانی (URI) عموماً توسط ویروس‌ها، عفونت‌های باکتریایی یا محرک‌های محیطی ایجاد می‌شوند. شایع‌ترین نوع این عفونت‌ها شامل سرماخوردگی، لارنژیت، فارنژیت، ورم لوزه، سینوزیت و برونشیت است. URIها نسبتاً متداول هستند و در فصل‌های خاصی رایج‌تر می‌شوند. خوشبختانه، روش‌هایی وجود دارد که می‌توانید از ابتلا به آلوده شدن این نوع عفونت تنفسی جلوگیری کنید، از جمله محدود کردن در معرض ویروس‌های احتمالی و تقویت سیستم ایمنی بدن.
بخش اول اجتناب از قرار گرفتن در معرض ویروس‌ها
1. مرتباً دست‌های خود را با آب و صابون بشویید
زمانی که با یک ویروس در تماس مستقیم قرار می‌گیرید، احتمال این وجود دارد که شما یک عفونت را گسترش دهید مگر اینکه بلافاصله دست‌های خود را بشویید. هنگامی که چیزی را لمس می‌کنید که در معرض ویروسی قرار دارد و دست‌های شما نشسته است، ممکن است به طور تصادفی صورت خود را لمس کرده و در نتیجه عفونت را به بدن خود منتقل کنید. برای جلوگیری از این اتفاق، از آب گرم و صابون برای شستن دست‌های خود استفاده کنید:
- لمس کردن دستگیره درب
- لمس اشیاء مشترک مانند ریموت یا تلفن
- لمس نرده راه پله و سایر اشیاء عمومی که معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- اگر آب گرم و صابون در دسترس شما نیست، می‌توانید از ضد عفونی کننده‌ها، الکل و یا سایر مواد ضد عفونی کننده برای تمیز کردن دستان خود استفاده کنید.
2. از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی اجتناب کنید
به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، سعی کنید از به اشتراک گذاری وسایل شخصی با افراد دیگر خودداری کنید، حتی اگر به نظر نمی‌رسد که آلوده شده باشند. این امر، به ویژه در صورت ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن بسیار حائز اهمیت است. وسایلی که باید برای جلوگیری از استفاده مشترک در نظر بگیرید شامل موارد زیر است:
- ظروف، لیوان آب یا بطری و مواد غذایی
- حوله
- مسواک
3. قرار گرفتن در معرض افرادی که ممکن است آلوده شده باشند را محدود کنید
اگر دوستی دارید که با URI سروکار دارد، تنها از طریق تماس تلفنی جویای احوالش باشید به جای اینکه به صورت حضوری به دیدن آن بروید. یک بیمار به راحتی می‌تواند ویروس را به شخص سالم منتقل کند، بنابراین برای جلوگیری از گذراندن وقت با شخص بیمار در صورت امکان، گام‌هایی را بردارید.
- اگر به ملاقات یک بیمار می‌روید و یا در یک موسسه درمانی مانند مطب پزشک مشغول هستید، حتما به محض ترک مطب، دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید. همچنین می‌توانید از ماسک صورت استفاده کنید تا از تماس با هرگونه ویروس جلوگیری کنید.
4. میزان زمانی را که در مکان‌های پر ازدحام می‌گذرانید را محدود کنید
هنگامی که وقت خود را در مکان‌های شلوغ می‌گذرانید، به احتمال زیاد با شخصی که به بیماری مبتلا شده است در تماس قرار خواهید گرفت. مکان‌هایی که باید از آنها دوری کنید، به ویژه در طول فصل آنفولانزا یا سرماخوردگی شامل مراکز، پارک‌ها، سالن‌های کنسرت، جلسات اجتماع، ساختمان‌های اداری بزرگ و اجتماعات محلی است.
- اگر کار شما شامل صرف وقت با گروه‌های زیادی از افراد است، در نظر بگیرید که از ماسک صورت استفاده کنید تا خطر ابتلا به URI را کاهش دهید.
5. آب غرغره کنید
غرغره کردن آب می‌تواند به مرطوب نگه داشتن مخاط دهان شما کمک کند و این امر به جلوگیری از پیشرفت عفونت نیز کمک کند. آب همچنین می‌تواند به از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها و میکروارگانیسم‌هایی که ممکن است در گلوگاه شما جای گرفته باشند کمک کند.
- سه بار در روز آب را غرغره کنید. همچنین می‌توانید آب نمک گرم را غرغره کنید تا همین تأثیر را داشته باشد.
6. واکسن بزنید
واکسن‌هایی وجود دارد که می‌توانید شانس ابتلا به URI را کاهش دهید. به طور خاص، واکسن آنفولانزا به طور گسترده‌ای در دسترس و مؤثر است. این واکسن‌ها معمولاً به صورت آمپول تجویز می‌شوند.
- معمولاً می‌توانید واکسن آنفولانزا را در مراکز درمانی، داروخانه‌ها و کلینیک پزشک تزریق کنید.
7. هوا را به خاطر داشته باشید
در طی فصول سرد، یک دستگاه رطوبت ساز با بخور سرد را در اتاق خود قرار دهید. رطوبت سازها می‌توانند به مرطوب نگه داشتن غشا در بینی و گلو کمک کنند که به نوبه خود می‌توانند به شما در جلوگیری از ایجاد URI کمک کنند.
- هنگامی که بیرون می‌روید دمای هوا کاهش یافته است، حتما لباس گرم بپوشید.
8. هنگام قرار گرفتن در معرض تحریک کننده‌ها، از ماسک صورت استفاده کنید
گرد و غبار می‌تواند مضر باشد و باعث عفونت شود، بنابراین توصیه می‌شود در صورت امکان از محل‌های ساخت و ساز دوری کنید. اگر نمی‌توانید و یا در آنجا مشغول به کار هستید، زدن ماسک را در نظر بگیرید تا میزان تحریک کننده‌هایی که در معرض آن هستید را محدود کنید. سایر مواد تحریک کننده برای جلوگیری از این موارد عبارتند از:
- دود دخانیات، دود چوب، دود اگزوز ماشین، گرده و آلودگی صنعتی.
- اطمینان حاصل کنید که دریچه هود آشپزخانه شما به درستی کار می‌کند، زیرا دود حاصل از پخت و پز نیز می‌تواند باعث تحریکاتی گردد که منجر به URI می‌شود.
بخش دوم تقویت سیستم ایمنی بدن
1. بدانید که چرا داشتن سیستم ایمنی قوی، بسیار مهم است
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به درستی کار می‌کند، می‌تواند به مقابله با بسیاری از عفونت‌ها که منجر به URI می‌شوند کمک کند. با این حال، قوی نگه داشتن سیستم ایمنی بدن می‌تواند نیاز به تلاش داشته باشد، اما بسیاری از کارها وجود دارد که می‌توانید قدرت سیستم ایمنی بدن را افزایش دهید.
2. به طور منظم ورزش کنید
هنگامی که به طور منظم ورزش می‌کنید، می‌توانید عملکرد نوتروفیل‌ها (Neutrophil) را در گلبول‌های سفید خون خود به درستی حفظ کنید. این عملکرد تا حدی مسئول مبارزه با عفونت است. ورزش متوسط شامل پیاده روی سریع، آهسته دویدن، دوچرخه سواری یا شنا است.
- در صورت امكان، پنج بار در هفته 30 دقيقه ورزش كنيد.
3. سبزیجات سبز و برگ‌دار بخورید
این سبزیجات که به آنها سبزیجات چلیپایی (Cruciferous Vegetables) نیز گفته می‌شود با تنظیم لنفوسیت‌های داخل اپی‌تلیال در بدن می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. این لنفوسیت‌ها توسط گیرنده‌های آریل هیدروکربن (AhRs) تحریک می‌شوند که مسئول اولین خط دفاع بدن در مقابل مواد خارجی که وارد بدن می‌شود را برعهده دارد. آنها همچنین به ترمیم زخم کمک می‌کنند.
- سعی کنید هر روز، چهار تا پنج وعده سبزیجات با برگ سبز بخورید.
4. مکمل‌های ویتامین C مصرف کنید
این ویتامین، یک آنتی اکسیدان است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. ویتامین C می‌تواند به از بین بردن رادیکال‌های آزاد در بدن شما کمک کند و در صورت عدم کنترل می‌تواند منجر به عفونت شود. شما می‌توانید هر روز مکمل ویتامین C را مصرف کنید. با هدف دریافت تقریباً 500 الی 1000 میلی‌گرم آنتی اکسیدان در روز.
- همچنین می‌توانید غذاهای سرشار از ویتامین C میل کنید. این مواد غذایی شامل مرکبات مانند: پرتقال، لیمو، کیوی، انبه، طالبی، پاپایا، آناناس، انواع توت‌ها و هندوانه هستند.
5. هر شب به اندازه کافی بخوابید
هنگامی که خواب کافی ندارید، توانایی سیستم ایمنی و همچنین عملکرد بسیاری از سیستم‌های دیگر بدن کاهش می‌یابد. هنگام خواب، بدن شما رشد می‌کند و سلول‌ها و بافت‌های آسیب دیده را ترمیم می‌کند و بدن را در هنگام مبارزه با عفونت، قوی‌تر می‌کند.
- بسته به سن، سبک زندگی و عوامل مختلفی، هر کس به میزان خواب متفاوتی نیاز دارد. با این حال، به طور کلی بزرگسالانی که 18 سال سن و بالاتر از آن را دارند تقریباً به 7 تا 9 ساعت خواب نیاز دارند، در حالی که کودکان مدرسه‌ای بین 9 تا 11 ساعت خواب نیاز دارند.
6. سیگار کشیدن را ترک کرده و از سایر مواد تحریک کننده مضر خودداری کنید
هنگامی که دود سیگار را استنشاق می‌کنید، مواد شیمیایی موجود در سیگار می‌توانند باعث التهاب بینی، دهان و گلوی شما شوند. هنگامی که این آستر تحریک می‌شود، بدن شما مخاط بیشتری ایجاد می‌کند که به نوبه خود می‌تواند باکتری‌ها و ویروس‌ها را به دام بیندازد. بنابراین شانس ابتلا به URI را افزایش می‌دهد.
- از دیگر مواد برای اجتناب، می‌توان به دود شیمیایی، دود ناشی از اگزوز ماشین و پخت و پز و دود چوب اشاره کرد.
بخش سوم پیشگیری از شیوع عفونت
1. هنگامی که می‌دانید آلوده شده‌اید در خانه بمانید
اگر به URI مبتلا شده‌اید، حداقل دو یا سه روز در خانه بمانید (بسته به علائم، ممکن است لازم باشد بیشتر در خانه بمانید). به خاطر داشته باشید که هر بار که سرفه می‌کنید، عطسه می‌کنید یا حتی صحبت می‌کنید، خطر انتقال به شخص دیگر را افزایش می‌دهید.
2. هنگام سرفه و عطسه، دهان و بینی خود را بپوشانید
از آنجا که URI بسیار مسری است، مهم است که هر وقت عطسه یا سرفه کردید، دهان و بینی خود را بپوشانید. با این حال، شما نباید این کار را با دست خود انجام دهید. در صورت امكان، در هنگام عطسه یا سرفه، با یک دستمال یا خم کردن بازوی خود، جلوی آن را بگیرید.
- دلیل جلوگیری از سرفه در دستانتان این است که شما از دستان خود برای فعالیت‌های مختلفی استفاده می‌کنید، از جمله دست زدن به اشیاء که ممکن است دیگران آن را لمس کنند، بدین معنی است که شما با این کار به احتمال زیاد دیگران را آلوده می‌کنید. اگر سرفه یا عطسه می‌کنید، دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید.
3. اشیاء تمیزی را که شما یا سایر افراد آلوده لمس می‌کنید را تمیز کنید
ویروس‌ها و باکتری‌ها را می‌توان به راحتی با لمس یک شی که فرد آلوده نیز آن را لمس می‌کند، منتقل کرد. به همین دلیل تمیز کردن اشیاء لمس شده در بیماری بسیار حائز اهمیت است. برای این کار می‌توانید از یک ماده ضدعفونی کننده با 70٪ الکل استفاده کنید.
- این اشیاء شامل موارد زیر است: کنترل، صفحه کلید، تلفن، درب یخچال، نرده پله و دستگیره درب.
بیشتر بخوانید: نحوه تشخیص آنفولانزا
