آهن برای انتقال اکسیژن در خون به سایر قسمت‌های بدن بسیار ضروری است، بنابراین کمبود آهن می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی‌تری شود. اگر کمبود آهن دارید، باید آهن خود را بالا ببرید. بهترین استراتژی، تغییر رژیم غذایی است. خوردن غذاهای سرشار از آهن، مصرف همزمان غذاهای غنی از آهن با ویتامین C و جلوگیری از برخی غذاهای خاص که با جذب کلسیم اختلال دارند، می‌تواند به شما در افزایش سطح آهن کمک کند. اگر قصد مصرف مکمل‌های آهن را دارید، با پزشک خود مشورت کنید زیرا این کار همیشه توصیه نمی‌شود. همچنین اگر علائم کم خونی را تجربه می‌کنید، یعنی به اندازه کافی گلبول قرمز دریافت نکرده‌اید تا اکسیژن را به قسمت‌های مختلف بدن منتقل کند با پزشک خود مشورت کنید. پزشک علت‌های احتمالی را بررسی کرده و درمان‌هایی را به شما پیشنهاد می‌کند تا سریع‌تر سطح آهن شما افزایش یابد.
بخش اول تعدیل کردن رژیم غذایی
1. هر روز غذاهای سرشار از آهن مصرف کنید
دریافت مقدار توصیه شده آهن در روز، متناسب با سن و جنسیت شما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بهترین راه برای این کار، مصرف غذاهای غنی از آهن است. 2 تا 3 وعده غذای غنی از آهن را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید. برخی از گزینه‌های خوب عبارتند از:
- سبزیجات سبز و برگ‌دار مانند اسفناج، کلم کیل و آب تره
- غلات و نان غنی شده با آهن
- گوشت مانند گوشت گاو، مرغ و بوقلمون
- ماهی و صدف مانند صدف خوراکی، صدف دوکفه‌ای، خرچنگ، گوش ماهی و میگو
- میوه‌های خشک مانند کشمش، زردآلو و آلو
- لوبیا و عدس
2. میوه و سبزیجات سرشار از ویتامین C مصرف کنید
ویتامین C به بدن شما کمک می‌کند تا آهن بیشتری را جذب کند، بنابراین غذاهای سرشار از ویتامین C را با غذاهای سرشار از آهن مصرف کنید. ویتامین C در غذاهای مختلفی وجود دارد، بنابراین به راحتی می‌توانید آن را تهیه کنید. برخی از گزینه‌های خوب عبارتند از:
- مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت و لیمو
- خربزه و طالبی
- فلفل دلمه‌ای
- کیوی
- توت فرنگی
- گوجه فرنگی
3. مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی که در جذب آهن اختلال ایجاد می‌کنند را کاهش دهید
برخی از غذاها می‌توانند جذب آهن را برای شما سخت‌تر کنند، بنابراین بهتر است از این موارد جلوگیری و یا مصرف آن‌ها را محدود کنید. حداقل در هنگام خوردن غذاهای سرشار از آهن، از مصرف این غذاها خودداری کنید. برخی از غذاهایی که ممکن است در جذب آهن اختلال ایجاد کنند عبارتند از:
- قهوه
- چای
- محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست
- سویا
- غلات سبوس‌دار
4. قبل از مصرف مکمل آهنِ بدون نسخه، با پزشک مشورت کنید
در حالی که مصرف مکمل آهن می‌تواند یک روش مؤثر برای بالا بردن سریع‌تر میزان آهن باشد، مهم است که قبل از شروع آن، با پزشک خود مشورت کنید. بسته به سطح آهن در خون، ممکن است لازم نباشد از مکمل آهن استفاده کنید و یا در صورتی که میزان آهن شما بسیار پایین باشد پزشک، برایتان مکمل آهن را تجویز می‌کند.
- اگر پزشک توصیه می‌کند که یک مکمل آهن مصرف کنید، دستورالعمل‌های آن را با دقت گوش کنید تا نحوه مصرف آن را یاد بگیرید. از میزان مصرف روزانه تجاوز نکنید و بدون مشورت با پزشک، آن را مصرف نکنید. ممکن است لازم باشد که این مکمل را به مدت 6 ماه یا بیشتر مصرف کنید تا سطح آهن شما به حالت عادی برگردد.
- هنگامی که مکمل آهن را مصرف می‌کنید، یک لیوان آب پرتقال بنوشید. این کار به بدن شما کمک می‌کند تا آهن بیشتری را جذب کند.
بخش دوم درمان پزشکی
1. مراقب علائم کم خونی باشید
کم خونی به دلیل کمبود آهن، یک بیماری شایع است. در صورت مشاهده علائم کم خونی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. مهم است که قبل از اینکه کم خونی بدتر شود آن را درمان کنید. برخی از علائم متداول کم خونی عبارتند از:
- احساس خستگی کردن
- تنگی نفس
- تپش قلب یا ضربان قلب قابل توجه
- داشتن پوست رنگ پریده
2. برای بررسی کمبود آهن، آزمایش خون انجام دهید
پزشک به راحتی میزان آهن شما را بررسی می‌کند تا ببیند که آن‌ها در حد طبیعی قرار دارند یا خیر، اما این تشخیص نیازمند انجام آزمایش خون است. برای انجام این آزمایش، خون را از رگ بازوی شما می‌گیرند و برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد.
- اگر پزشک شما مشکوک به آنمی (کم خونی) باشد، برای شما یک آزمایش خون کامل (CBC) و آزمایش فریتین را تجویز می‌کند. می‌توانید سطح آهن خود را آزمایش کنید، اما نتیجه آزمایش شما تحت تأثیر رژیم غذایی شما در روز می‌باشد.
- در صورت کم خونی، آزمایش خون آن را تأیید می‌کند. به عنوان مثال، ممکن است شما به دلیل کمبود آهن یا به دلیل کمبود فولات یا ویتامین B12 دچار کم خونی شده باشید.
3. اگر دوران قاعدگی سنگینی دارید، از پزشک‌تان در مورد پیشگیری از بارداری سؤال کنید
كنترل زاد و ولد می‌تواند به درمان كم خوني (ناشي از چرخه شديد قاعدگي) كمك كند. اگر اغلب در دوران قاعدگی خود خونریزی شدیدی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. آن‌ها یک داروی ضد بارداری را برایتان تجویز می‌کنند تا میزان خونی که در هر ماه از دست می‌دهید را کاهش دهد و کم خونی شما را درمان کند.
- قرص‌های ضد بارداری هورمونی به شکل قرص، پچ‌های پوستی، ایمپلنت و آمپول در دسترس هستند.
4. برای معالجه زخم معده، به داروها مراجعه کنید
اگر مانند زخم معده از درون خونریزی دارید، ممکن است دچار کم خونی شوید. متوقف کردن خونریزی برای درمان کم خونی ضروری است، بنابراین اگر گمان می‌کنید که این علت کم خونی شما است، پزشک برای درمان آن داروهایی را برایتان تجویز می‌کند.
- داروها را دقیقاً مطابق دستور پزشك خود انجام دهید و بدون تایید پزشک، مصرف آن‌ها را قطع نکنید.
- اگر زخم معده دارید، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مصرف نکنید. آن‌ها می‌توانند زخم شما را تشدید کنند و خطر خونریزی شما را افزایش دهند که باعث می‌شود کم خونی شما بدتر شود.
بیشتر بخوانید: چه کسانی باید مکمل آهن مصرف کنند؟
