بسیاری از زنان دارای لکههای تیره پوستی یا موهای زائد ضخیم و تیره هستند. بعضی از زنان با این مسئله مشکل خاصی ندارند و با آن کنار می آیند. اما بسیاری دیگر ترجیح می دهند پول و زمان زیادی را صرف رهایی از این لکه ها و موهای زائد کنند. روش های بسیار زیادی برای حذف موهای زائد وجود دارد. لیزر یکی از شناخته شده ترین این روش هاست ، چرا که سریع ، بدون ریخت و پاش و با احتمال موفقیت بالاست. لذا بسیاری از زنان به این روش تمایل دارند . اما از طرف دیگر نگرانی ها و خطراتی نیز وجود دارد. یکی از این نگرانی ها هزینه ای است که قرار است صرف شود. لذا افراد را بر آن داشته که بیشتر در مورد مزایا ، عوارض و مراحل لیزر بدانند تا دریابند که آیا لیزر ارزش صرف این هزینه را دارد یا خیر.
معرفی تکنیک لیزر موهای زائد
در روش لیزر تراپی، از نور لیزر ( اشعه شدید و ضربان دار) برای تخریب فولکول مو و لذا حذف موهای زائد استفاده می شود. رنگدانه موجود در فولیکول مو ، این اشعه را جذب کرده و به این ترتیب فولکول تخریب شده و رشد موهای زائد متوقف می شود. هدف اصلی نور لیزر، رنگدانه ملانین موجود در فولیکول است، در واقع موی بدن رنگ خود را از ملانین می گیرد. باید توجه داشت که بر خلاف باور عموم، حذف موهای زائد با لیزر، یک روش صد در صدی نیست. با این روش ، رشد موهای زائد تا حد بسیار زیادی، کاهش می یابد ، اما کاملا متوقف نمی شود. متخصصین اظهار می کنند که پس از طی دوره درمان، رشد موها به میزان 70 تا 90 درصد کاهش می یابد. افراد باید طی چندین جلسه برای انجام لیزر مراجعه کنند. هر چند نتیجه نهایی بعد از گذشت 6 ماه الی یک سال مشخص می شود.
انواع تکنیک های لیزر موهای زائد؟
نوع پوست و موی افراد مشخص می کند که فرد به کدام یک از تکنیک های لیزر نیاز دارد. بر اساس این که لیزر رنگدانه موجود در فولیکول مو را هدف قرار میدهد ، افرادی که دارای پوست تیره و یا موی روشن هستند کمتر به لیزر جواب می دهند و احتمال موفقیت در آنها کمتر است. زیرا در مورد موهای روشن، ملانین موجود در فولیکول کم است، و لذا نور لیزر به سختی می تواند آن را پیدا کرده و مورد هدف قرار دهد. پس این افراد به روش های دقیق تر و پر هزینه تر لیزر نیاز دارند. در این جا به چند روش حذف موهای زائد با استفاده از لیزر اشاره می کنیم:
1. لیزر یاگ (Yag): این روش لیزر ، برای افرادی استفاده می شود که پوست تیره دارند. در این روش تشعشعاتی با طول موج بالا تولید می شود. از آنجا که سطح پوست های تیره داری مقدار بالای ملانین است، و ملانین هم قدرت زیادی در جذب اشعه دارد، این تشعشعات به گونه طراحی شده اند که داری طول موج بالا بوده و بتوانند فویکول های سطح پوست را دور زده و جذب آنها نشوند ، بلکه فقط به فویکول های عمقی تر برسند. حسن این روش این است که کمترین آسیب به سطح پوست می رسد. اما از طرف دیگر، از آنجا که فقط فولیکول های عمقی هدف قرار می گیرند، این روش برای خانم هایی که موهای سطحی و پرز مانند دارند مناسب نیست.
2. لیزر الکساندرایت (Alexandrite): این روش لیزر، برای افرادی مناسب است که پوست نسبتا تیره دارند( مثل گندمی یا زیتونی). در این روش نیز طول موج تشعشعات بالاست تا از جذب در لایه های سطحی پوست و آسیب رساندن به آنها پیشگیری شود. اما گاها باعث ایجاد زخم های سطحی می شود.
3. لیزردایود (Diode): این روش لیزر نیز برای افرادی مناسب است که دارای پوست تیره و موهای ضخیم هستند. و مثل دو روش قبلی به دلیل طول موج بالای تشعشعات، قابلیت جذب ایمن دارند. اما از انجا که این روش جدید است ، هنوز اثرات جانبی آن شناخته شده نیست و جای مطالعه و بررسی دارد.
4. لیزر روبی (Rubby): این روش لیزر که یکی از قدیمی ترین روش ها نیز هست، مناسب افرادی است که دارای پوست روشن هستند. در این روش، در مقایسه با موارد قبلی ، درد کمتری احساس می شود. البته اشکال کار در این جاست که هر بار، ناحیه کوچکی از پوست را می توان در معرض اشعه قرار داد.
مقایسه لیزر با سایر تکنیک های حذف موهای زائد
قطعا با سایر روش های حذف موهای زائد نیز آشنایی دارید. روشهایی که در خانه انجام می شوند یا باید ماهی یکی دو بار به آرایشگاه مراجعه کنید، نظیر شیو کردن، استفاده از کرم مو بر، وکس یا اپیلاسیون . هر کدام از این روش های مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این جا می خواهیم فاکتور های اصلی استفاده از این روش ها را با لیزر مقایسه کنیم:
1. ریخت و پاش: سایر روش های ذکر شده در بالا ریخت و پاش نسبی دارند. و پس از استفاده ، لازم است فرد بدن خود و محیط اطراف را تمیز کند. اما این مسئله در مورد لیزر صادق نیست.
2. درد: اگر بخواهیم صادق باشیم ، باید بگوییم تنها روش های بی درد ، استفاده از کرم و شیو است. هر چند شیو کردن هم گاهی برای بعضی از افراد دردناک است ، و کرم نیز میتواند منجر به حساسیت هایی نظیر سوزش و خارش شود. در مورد لیزر نیز درد خفیفی وجود دارد. هر چند میزان درد حس شده به آستانه تحمل افراد بستگی دارد.
3. زمان رویش مجدد: در روش شیو و کرم، مو ها 3 الی 4 روز بعد دوباره در می آیند. در روش اپلاسیون و وکس حدود 2 الی سه هفته طول می کشد تا موها ظاهر شوند. اما در روش لیزر، رشد مو کاملا قطع می شود.، هر چند این موفقیت یک موفقیت 70 تا 90 درصدی است و فولیکول های تخریب نشده ممکن است تا یک سال بعد دوباره رشد کنند.
4. هزینه: همگی واقف بر این موضوع هستیم که برای دریافت خدمات بهتر، پول بیشتری نیز باید پرداخت کنیم. قطعا هزینه انجام لیزر ، از هزینه سایر روش ها که البته در خانه قابل انجام هستند بیشتر است. ضمن این که انجام خدمات لیزر، به چند جلسه پی در پی نیاز دارد.
5. نور پالس شدید در مقایسه با لیزر: در مقایسه نور پالس شدید (آی پی ال / IPL) با لیزر ، باید به این واقعیت اشاره کرد که آی پی ال همان لیزر نیست. در دستگاه لیزر، اشعه هایی متمرکز با طول موج واحد تولید شده که ملانین موجود در فولیکول مو را هدف قرار میدهد. همچنین دستگاه لیز، گرمای بیشتری را جذب فولیکول مو می کند اما در دستگاه آی پی ال که حتی در منزل نیز قابل استفاده است ، اشعه هایی غیر متمرکز با طیف گسترده ای از طول موج تولید می شود و لذ نمی تواند فولیکول های عمقی تر را مورد هدف قرار دهد. روش آی پی ال در مقایسه با لیزر بسیار ارزان تر است . اما باید توجه کرد که دقت و کارآمدی لیزر بسیار بالاتر است ، چرا که جذب فولیکوی های عمقی تر می شود. در ضمن چون اشعه های آی پی ال توسط فولیکول های سطحی تر جذب می شوند، احتمال سوختگی بخصوص در افراد دارای پوست تیره بالا می رود. مزیت دیگر لیزر این است که با یک پالس در ثانیه ، سطح وسیع تری از بدن در معرض اشعه قرار گرفته و گستره وسیع تری از موهای بدن ، از بین می رود.
6. الکترولیز در مقایسه با لیزر: لیزر اغلب به عنوانی راهی مطمئن و دائمی برای حذف موهای زائد معرفی شده است، اما در عمل این طور نیست. در واقع انجام لیزر ، با کاهش ( و نه حذف کامل) 70 الی 90 درصدی موهای زائد همراه است. زیرا اگر بعضی فولیکول ها در جلسات ابتدایی ، به درستی مورد هدف اشعه قرار نگرفته و کاملا تخریب نشده باشند، مو مجددا رویش پیدا خواهد کرد. الکترولیز، توسط سامان غذا و داروی آمریکا (FDA) و سازمان پزشکی آمریکا به عنوان یک روش دائمی برای حذف موهای زائد مورد تایید قرار گرفته. در این روش پوست در معرص نوعی دستگاه اپیلاتور قرار می گیرد. این دستگاه با تولید فرکانس های رادیویی با طول موج کوتاه ، فولیکول ها را به صورت کاملا کارآمد مورد هدف قرار داده ، از رشد موجدد موها جلوگیری کرده و موهای موجود را نیز از بین می برد. البته برای نتیجه بهتر ، لازم است این روش طی چند جلسه انجام شود. لیزر بیشتر برای کسانی کاربرد دارد که موهایی تیره دارند، زیرا اشعه لیزر ، در واقع رنگدانه موجود در فولیکول را مورد هدف قرار میدهد. لذا در مورد کسانی که داری موهای زائد روشن هستند. این روش خیلی کارآمد نیست. اما الکترولیز خود فویکول را تخریب میکند، به این ترتیب هر فردی با هر رنگ مو و پوستی ، میتواند از این روش بهترین استفاده را ببرد. البته الکترولیز نسبت به لیزر کمی دردناک تر است، هر چند میزان درد احساس شده به آستانه تحمل افراد نیز بستگی دارد.
اقدامات قبل از انجام لیزر
قبل از لیزر، باید اقداماتی صورت گیرد که حتی برخی از این اقدامات باید حداقل یک ماه قبل از اولین جلسه لیزر انجام شود.
1. مشورت با متخصص پوست: پزشک باید از تاریخچه سلامت شما نظیر حساسیت به داروهای خاص اطلاع داشته باشد. انتظارات، نگرانی ها و ابهاماتی که در رابطه با لیزر دارید را با پزشک خود مطرح کنید.
2. یک کلینیک خوب پیدا کنید: یافتن کلینکی که پزشکان متخصص و متعد در آن مشغول باشند بسیار مهم است. پس در رابطه با آن تحقیق کنید. مطمئن شوید که کاملا بهداشتی است و افراد مشغول در آن مجرب هستند . شاید طرح چنین مسائلی به نظر کلیشه ای باشد، اما در یافتن کلینیک مناسب، بسیار حائز اهمیت است .
3. تست کنید: قبل از لیزر، از پزشک خود بخواهید آن را روی بخش کوچکی از پوستتان تست کند، تا مطمئن شوید که پوست شما با درمان لیزر سازگار است و عوارضی در پی ندارد. چنانچه پزشکتان عدم حساسیت شما را تایید کرد، اقدام به لیزر کنید.
4. از برنزه کردن پوست خود اجتناب کنید: حداقل یک ماه قبل از انجام لیزر، از برنزه کردن پوست خود با اشعه آفتاب یا کرم خودداری کنید. و اگر مجبورید در معرض نور آفتاب قرار گیرید، حتما از یک کرم ضد آفتاب مرغوب استفاده کنید.
5. فقط شیو کنید: 2 تا 4 هفته قبل از لیزر، از روش هایی مثل اپلاسیون ، وکس و ... برای از بین بردن موهای زائد خودداری کنید. زیرا تاثیر لیزر را به حداقل می رساند. البته قرار نیست موهای زائد شما بلند باشد. کافی است تا یک روز قبل از انجام لیزر، شیو کنید.
6. دارویتان را مصرف کنید: چنانچه پزشک متخصص، برای دوره پیش از لیزر، برایتان دارو یا ویتامین تجویز کرده، حتما مصرف کنید.
7. پوست خود را تمیز کنید: قبل از شروع جلسه درمان، پوست خود را کاملا تمیز کرده و از استعمال هر گونه ماده آرایشی، لوسیون و دئودورانت خودداری کنید.
8. فواصل زمانی را رعایت کنید: بسیار مهم است که هر جلسه لیزر از جلسه قبلی حداکثر 4 تا 6 هفته فاصله داشته باشد . رشد مو سه مرحله دارد: رشد(آناژن)، خفتگی (تلوژن)، و مرگ (کاتاژن). از آنجا که لیزر فقط روی فولیکوهای زنده مو تاثیر دارد، ضروری است که تنها در مرحله آناژن در معرض اشعه قرار گیرد. پس دوره زمانی بالا را رعایت کنید.
9. لباس مناسب بپوشید: لازم است در روز درمان، لباس گشاد و راحت بپوشید. لباس های تنگ و چسبیده موجب ایجاد خارش در محل درمان شده، ضمن این که اگر در پایان جلسه از کرم یا لوسیون استفاده کرده باشید، لباستان نیز به آن آغشته می شود.
آنچه در طول انجام لیزر اتفاق می افتد
از آنجا که لیزر تراپی، یک اقدام پزشکی است، طی مراحل دقیق و تحت کنترلی نیز انجام می شود. ابتدا موی محدوده مورد نظر شیو می شود به نحوی که فقط چند میلیمتر از سطح پوست بالاتر باشد. سپس بر اساس رنگ و محدوده پوست، و نیز رنگ و ضخامت مو ، تجهیزات مورد نیاز لیزر تعیین می شود. در مرحله بعد ، عینک محافظ و کرم بی حس کننده در اختیار بیمار قرار میگیرد. و حتی بر اساس نوع لیزر مورد استفاده، ممکن است یک کرم تسکین دهنده نیز استفاده شود. در مرحله بعد، لیزر روی قسمت کوچکی از بدن تست می شود، تا عدم حساسیت فرد به آن بررسی شود. اگر همه شرایط مهیا بود، پزشک اقدام به انجام لیزر می کند که با احساسی شبیه نیش زدگی برای بیمار همراه است. لیزر مناطقی مثل بالای لب یا زیر بغل در زمان بسیار کوتاهی انجام می شود. اما محدوده های بزرگتر نظیر کل بدن، ممکن است بیش از یکی دو ساعت طول بکشد.
اقدامات بعد از لیزر
• بعد از پایان جلسه، باید روی محل لیزر شده کمپرس سرد بگذارید یا حتی از کرم ها و لوسیون های ضد التهاب استفاده کنید. با این وجود تا یکی دو روز بعد از هر جلسه، ظاهری شبیه آفتاب سوختگی جزئی روی پوست دیده می شود.
• تا چند روز ، در مقابل نور آفتاب قرار نگیرید. و در صورت نیاز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
مزایای لیزر
• لیزر یک روش موثر است. چرا که رشد مو ها را نزدیک به 70 تا 90 درصد کاهش می دهد.
• در مورد موهای باقی مانده نیز زمان رویش و رشد مجدد بسیار طولانی است.
• در مقایسه با روش های دیگر ، در زمان بسیار کوتاهی انجام می شود. البته زمان انجام به محدوده ای که قرار است در معرض اشعه قرار گیرد بستگی دارد، ولی مثلا لیزر صورت چیزی حدود کمتر از نیم ساعت انجام می شود.
• دیگر لازم نیست وقت خود را صرف روش های زمان بر معمول کنید.
• بین جلسات لیزر می توانید موهای خود را شیو کنید. در حالی که بین دو دوره وکس اصلا نمی توانید این کار را بکنید. جالب این که حتی اگر شیو کنید لیزر موثر تر نیز خواهد بود.
• موهای زیر پوستی که در اثر شیو یا وکس ایجاد شده اند در اثر لیزر درمان می شوند.
عوارض لیزر
• سوختگی سطحی
• خارش ناحیه تحت درمان
• قرمزی پوست
• تورم
• تغییر رنگ پوست
• درد، سوزش یا بی حسی
• تاول (البته به ندرت و تنها در افرادی که پوست تیره دارند)
• لیزر درمانی یک روش نستبا پر هزینه است و از آنجا که احتمال برگشت رشد مو وجود دارد، لازم است هر چند ماه یکبار، تکرار شود.
بررسی لیزر تراپی
در ادامه تجربیات 4 زن در رابطه با لیزر درمانی بیان شده است:
- 13 ساله بودم که زیر بغلم را لیزر کردم. حالا 19 ساله ام. از آن موقع فقط گاهی ( شاید حدود 6 ماه یک بار) وکس می کنم. در این چند سال رشد مو هایم خیلی خیلی کند و نامحسوس بوده. به طوری که هر بار فقط 3 یا 4 تار مو دیده می شود.
- پیش متخصص پوست رفتم و او به من یک دوره 6 جلسه ای لیزر را پیشنهاد داد. هر جلسه حدود 15 تا 30 دقیقه طول می کشید. نتیجه فوق العاده بود. تعداد موهای من بسیار کمتر شده، و موهای باقی مانده نیز خیلی خیلی باریک تر شده اند. هر بار که میخواهم بروم بیرون، فقط به یک شیو ساده نیاز دارم. پشت لبم هیچ مویی ندارد. اما چانه و گردنم تعداد خیلی کمی مو دارد. به شما هم پیشنهاد می کنم لیزر را امتحان کنید، بخوص اگر فرد پر مشغله ای هستید و نمی توانید زمان زیادی را صرف روش های زمان بر دیگر کنید.
- حدود 20 سالگی شاهد رشد موهای زیاد و ضخیم روی چانه ام شدم. حدود 4 سال این ظاهر مردانه را با گریه و ناراحتی تحمل کردم. اما بالاخره تصمیم گرفتم لیزر را امتحان کنم. هر چند به من گفته شده بود که به خاطر مشکلات هورمونی که دارم، احتمال برگشت زیاد است، اما بعد از گذشت 6 جلسه، دیگر خبری از مو نبود. الان حدود یک سال می گذرد و هنوز خبری از مو نیست. واقعا احساس می کنم ارزش هزینه ای که کردم را داشت.
- مدتی قبل پزشک تشخیص داد که دچار هیرسوتیسم شده ام( وضعیتی که در آن سطح تستسرون بالاتر از سطح معمول برای خانم هاست) . به مرور زمان مشکلات هورمونی ام تشدید شد. لذا رشد موهای زائدم نیز افزایش یافت. علاوه بر مصرف دارو برای تعدیل هورومون هایم، تصمیم به انجام لیزر نیز گرفتم. نسبت به کسانی که مشکل من را نداشتند به تعداد جلسات بیشتری نیاز داشتم، اما نتیجه بسیار رضایت بخش بود. حالا اعتماد به نفس بیشتری دارم.
متخصصین پوست و مو در برابر کارشناسان زیبایی
بسیاری از مراکز زیبایی خدمات لیزر را نیز ارائه می دهند. اما در واقع خدمات لیزر یکی از خدمات پزشکی است که نیاز به رعایت مراحل و مراقبت های ویژه پزشکی دارد. دکتر Sailesh Konda (یکی از متخصصین دانشکده پزشکی دانشگاه فلوریدا) اظهار می دارد که پزشکان متخصص پوست بهترین گزینه برای انجام خدمات لیزر هستند ، چرا که از تخصصی ترین دانش مربوطه بهره مندند و در ضمن می توانند سوالات و نگرانی های بیمار را به حداقل برسانند . در حالیکه که کارشناسان زیبایی که حتی دوره کوتاهی را نیز در این رابطه گذرانده اند ، هنگام بروز عارضه، برای رفع آن از دانش کافی برخوردار نیستند .
سوالات متداول
1. آیا لیزر دردناک است؟ میزان درد بستگی به آستانه تحمل افراد دارد. اما در کل، درد حاصل از لیزر خیلی زیاد و خارج از تحمل نیست. و شاید در حد یک گزش حشره باشد.
2. آیا هزینه درمان، علاوه بر نوع لیزر به چه چیز دیگری بستگی دارد؟ هزینه لیزر، به ناحیه ای از بدن که مورد درمان قرار می گیرد نیز بستگی دارد. البته هر کلینیک قیمت ویژه خودش را دارد.
3. آیا میتوان در دوران بارداری لیزر کرد؟ انجام لیزر در طول دوران بارداری معمولا توصیه نمی شود. اگر هم قرار شد انجام شود، در سه ماهه اول کاملا ممنوع است و فقط در سه ماهه دوم و سوم زیر نظر پزشک قابل انجام است . هر چند انجام لیزر در این دوران برای نواحی شکم، سینه و بیکینی به طور کلی ممنوع است.
4. آیا میتوان در دوران قائدگی لیزر کرد؟ بله. هر چند در این دوران بدن حساس تر شده ، آستانه درد پایین آمده و فرد نسبت به مواقع دیگر درد بیشتری را حس می کند. البته باز هم کاملا بستگی به آستانه تحمل افراد دارد.
5. آیا می توان در سالن های زیبایی خدمات لیزر را دریافت کرد؟ خیر. قطعا خدمات لیزر پروسه ایست پزشکی که فقط باید توسط پزشک متخصص زیبایی و یا نهایتا توسط فردی آموزش دیده زیر نظر او انجام شود.
در نهایت ، به نظر می رسد که منافع لیزر بیشتر از عوارض آن باشد. در واقع با لیزر، دیگر از شر صرف هزینه و زمان برای روش های دیگر، راحت خواهید شد. روش هایی که بعضا بسیار زمان بر، پر درد سر و پر از ریخت و پاش است و حتی منجر به ایجاد موهای زیر پوستی و ظاهر نازیبای پوست می شود.
بیشتر بخوانید: ۳ روش صحیح مراقبت از پوست پس از لیزر موهای زائد