6. شپش
آلودگی به شپش (پدیکولوزیس) توسط شپش سر (Pediculus capitis) ایجاد میشود. این شپشها موجودات کوچک بدون بال هستند که معمولاً 2 تا 4 میلیمتر طول دارند و در پوست سر زندگی میکنند. آنها روی پوست سر انسان زندگی میکنند و با مکیدن خون از پوست سر زنده میمانند. آلودگی به شپش میتواند آزاردهنده باشد زیرا باعث خارش پوست سر میشود. هر شپش ماده بالغ میتواند روزانه 3 تا 5 تخم (گره) به مدت یک ماه بگذارد. حدود یک ماه طول میکشد تا تخمها بیرون بیایند و بالغ شوند. از این رو، آلودگی شپش باید به سرعت مقابله شود.
شپش بزاق ترشح میکند که باعث خارش پوست سر میشود. شپش عمدتاً از طریق تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. آنها نمیتوانند بیش از 3 تا 4 روز بدون ساکن شدن در پوست سر دوام بیاورند، زیرا برای زندهماندن به خون نیاز دارند. تخمها به ساقههای مو متصل میشوند. شپش معمولاً در پشت گوش و نزدیک پشت گردن یافت میشود.
علل:
شپش سر فقط از طریق تماس مستقیم (سر به سر) قابل انتقال است.
شپش سر ممکن است از طریق تماس با روبالشی، کلاه و سایر لوازم جانبی سر منتقل شود.
علائم:
وجود شپش در پوست سر، عمدتاً در پشت گوش و پشت گردن.
ممکن است خارش وجود داشته باشد، اگرچه نه همیشه خارش فقط در پوست سر حساس پس از 4 هفته از شروع آلودگی ایجاد میشود.
شپش ممکن است به ابروها و مژهها نیز سرایت کند.
درمانها:
موها را با روغن، آب یا نرم کننده آبرسانی کنید. از یک شانه ظریف برای شانهزدن روی موها استفاده کنید و هرگونه شپش را از بین ببرید. این کار را حدود چهار بار تکرار کنید تا حذف شپش تأیید شود.
ممکن است از حشره کشهای موضعی مانند پیرترین، پرمترین 1% و لیندان استفاده شود. تحقیقات نشان میدهد که پرمترین، مالاتیون و پیرترینهای هم افزایی به طور مؤثر آلودگی به شپش سر را درمان میکنند. شامپوهای مبتنیبر پرمترین در دسترس هستند که باید طبق دستورات متخصص پوست استفاده شوند.
ممکن است از عوامل خوراکی استفاده شود، اگرچه دادههای بسیار کمی برای پشتوانه استفاده از آنها وجود دارد.
درمانهای جایگزین مانند سس مایونز، ژله نفتی، روغن زیتون، مارگارین وان و ژل موی غلیظ ممکن است به مدیریت شپش سر کمک کند. شواهد علمی بسیار کمی برای حمایت از استفاده از مواد طبیعی برای از بین بردن شپش وجود دارد. با این حال، شواهد حکایتی کافی وجود دارد که نشان میدهد در حالی که شپش ممکن است از بین نرود، ممکن است با استفاده از داروهای طبیعی آنها را مدیریت (کاهش) کرد. روغنهای ضروری مانند روغن درخت چای ممکن است به کاهش آلودگی به شپش کمک کند.
در مطالعهای که در اسرائیل انجام شد، مخلوطی از روغن نارگیل، روغن انیسون و روغن یلانگ یلانگ که سه بار در فواصل زمانی پنج روزه روی موها اعمال میشود، میتواند با موفقیت شپش را در کودکان درمان کند.
زمانی که سرکه رقیق شده به مدت 30 دقیقه روی تارهای مو بمالید میتواند به شما برای نابودی شپشها کمک کند.
بیشتر بخوانید: مشکلات پوست سر _علل، علائم، انواع و نحوهی مراقبت از پوست سر (قسمت اول)
7. خشکی پوست سر
پوست سر خشک با خارش و پوسته پوسته شدن مشخص میشود. ممکن است نشانه خارش باشد. تحقیقات نشان میدهد که پوسته پوسته شدن پوست سر عمدتاً در اثر فعالیت چربی ایجاد میشود. عواملی مانند شرایط آب و هوایی، تولید نامتعادل سبوم و بهداشت نامناسب ممکن است باعث خشک شدن پوست سر شوند. خشکی پوست سر نیز میتواند ناشی از شرایط پزشکی مانند پسوریازیس و اگزما باشد. معمولاً با پوستههای کوچک سفید مشخص میشود.
علل:
تحقیقات نشان میدهد که پوسته پوسته شدن پوست سر عمدتاً به دلیل فعالیت چربی ایجاد میشود. غدد چربی سبوم تولید میکنند که یک روغن پیچیده حاوی تری گلیسیرید و اسیدهای چرب، استرهای موم، اسکوالن، استرهای کلسترول و کلسترول است. وقتی سبوم کمتری ترشح میشود، پوست سر دچار سوء تغذیه میشود و پوسته پوسته میشود.
یکی دیگر از دلایل خشکی پوست سر میتواند استفاده بیش از حد از شامپوهایی باشد که ممکن است موهای شما را خشک کند.
استفاده بیش از حد از آب داغ روی پوست سر باعث خشکی آن میشود.
عفونتهای قارچی و باکتریایی نیز ممکن است منجر به خشکی پوست سر شوند.
گرما یا سرمای بیش از حد نیز میتواند باعث کم آبی پوست سر شود.
آسیب حرارتی ناشی از استفاده بیش از حد از ابزارهای آرایشی میتواند باعث خشک شدن پوست سر شود.
رنگها و رنگهای مو به دلیل استفاده از مواد شیمیایی میتوانند پوست سر را کم آب کنند.
درمانهای نرمکننده عمیق، ماساژ با روغن داغ و بستههای مو بدون مراقبت معمول از مو میتواند پوست سر را خشک کند.
علائم:
خشکی پوست سر میتواند باعث ایجاد پوستههای کوچک سفید شود.
این پوستههای سفید ممکن است همراه با قرمزی یا برجستگیهای کوچک روی پوست سر نیز دیده شوند.
رفتار:
بهترین درمان برای پوست سر خشک این است که پوست سر را با نرم کنندههای عمیق، روغنها و ماسکهای مو مرطوب کنید.
با چرب کردن منظم پوست سر خود را مرطوب نگهدارید.
اگر متوجه خشکی شدید، از درمانهای حالت دهنده عمیق استفاده کنید.
همچنین میتوانید بستهها و ماسکهای آبرسان مو را امتحان کنید.
8. کچلی
این عارضه معمولاً کرم حلقوی پوست سر نیز نامیده میشود. کچلی یک بیماری قارچی پوست سر است. فقط در کودکان پیش از بلوغ و اخیراً در زنان یائسه مشاهده میشود. این میتواند با قرار گرفتن در معرض سلولهای پوسته پوسته شده (لایه برداری پوست) گسترش یابد. همچنین میتواند توسط افراد، حیوانات یا خاک منتقل شود. ممکن است التهابی یا غیر التهابی باشد.
علل:
معمولاً توسط قارچهایی به نام درماتوفیت ایجاد میشود. سه دسته از درماتوفیتها Microsporum، Trichophyton و Epidermophyton وجود دارد. Microsporum و Trichophyton بر فولیکولهای مو تأثیر میگذارند. این درماتوفیتها برای استخراج کراتین و رشد به فولیکولهای مو نفوذ میکنند.
از آنجایی که کچلی ناشی از عفونت قارچی است، تنها از طریق تماس مستقیم با افراد، حیوانات یا خاک آلوده در افراد ایجاد میشود.
علائم:
کچلی التهابی ممکن است به صورت پوسچول یا آبسههای گسترده ظاهر شود.
یک توده دردناک به نام کریون ممکن است در شرایط التهابی ایجاد شود.
آلوپسی و لنفادنوپاتی حساس گردنی و پس از گوش (اندازه غیر طبیعی غدد لنفاوی) ممکن است رخ دهد.
کاپیت غیرالتهابی به صورت لکههای گرد یا بیضی شکل آلوپسی ظاهر میشود.
پوسته پوسته شدن ظریف ممکن است در شرایط غیرالتهابی ظاهر شود.
آدنوپاتی برجسته دهانه رحم و پس از گوش (تورم غدد) ممکن است در شرایط غیرالتهابی رخ دهد.
عفونت اکتوتریکس (عفونت درست در زیر کوتیکول مو) ممکن است به صورت اسپور در خارج از ساقه مو ظاهر شود که باعث شکستگی کوتیکول در نزدیکی پوست سر میشود.
عفونتهای اندوتریکس (عفونتهای وارد شده به سلولهای مو) باعث میشود هاگها از داخل قشر مو را تحت تأثیر قرار دهند. که این منجر به آلوپسی نقطه سیاه میشود. همچنین ممکن است با پوسته پوسته شدن یا التهاب دیده شود.
برخی از درماتوفیتها که باعث عفونت اکتوتریکس میشوند نیز ممکن است باعث فلورسانس پوست سر شوند.
درمانها:
عوامل ضد قارچی سیستمیک مانند گریزئوفولوین، ایتراکونازول، فلوکونازول یا تربینافین اغلب برای درمان TC تجویز میشوند. درمان تا رشد مجدد مو ادامه مییابد.
شامپوهای ضد قارچ حاوی پیریتیون روی، سولفید سلنیوم یا کتوکونازول باید توسط بیمار و اعضای خانواده او برای جلوگیری از عفونت مجدد استفاده شود.
هنگامی که منبع عفونت (حیوانی یا انسانی) پیدا شد، ممکن است از مکملهای ضد قارچ خوراکی برای درمان استفاده شود.
تشخیص لامپ وودز ممکن است برای شناسایی کچلی سر ناشی از میکروسپوروم (جنسی از قارچها) استفاده شود.
9. خارش
خارش یک علامت رایج است که در بیماریهای مختلف پوستی و اختلالات سیستمیک دیده میشود. خارش پوست سر میتواند بسیار تحریک کننده و تشدید کننده باشد. باعث خاراندن پوست سر افراد میشود که منجر به کبودی میشود.
چهار نوع خارش پوستی، نوروپاتیک، نوروژنیک و سایکوژنیک وجود دارد. خارش پوست در اثر التهاب پوست ایجاد میشود. خارش نوروپاتیک در مسیر عصب آوران ایجاد میشود که در اثر آسیب سیستم عصبی ایجاد میشود. در نورالژی هرپس، مولتیپل اسکلروزیس و تومورهای مغزی مشاهده میشود. خارش عصبی بدون ایجاد اختلال در عملکرد عصبی یا انحطاط از مرکز منشأ میگیرد.
علل:
ممکن است به دلیل شوره سر، گال، سرطان پوست و سایر عفونتها و بیماریهای پوست سر ایجاد شود.
هیستامینها نیز به عنوان عامل خارش شناخته شدهاند. هیستامین یک ماده شیمیایی است که در سلولهای بدن یافت میشود و باعث واکنشهای نامطلوب مانند آبریزش بینی یا آلرژی میشود.
سروتونین، یک ترکیب آمین در پلاکتها نیز باعث خارش میشود. هنگامی که پلاکتها تشدید میشوند و روی گیرندههای خاصی که باعث خارش میشوند، در بدن آزاد میشود.
یک انتقال دهنده عصبی به نام استیل کولین شناخته شده است که باعث شعلهور شدن علائم مانند خارش میشود. فیبرهای خاصی را تشدید میکند (که در بدن فیبرهای C نیز نامیده میشود). خارش فقط در بیماران آتوپیک مشاهده میشود.
پروستاگلاندینها (ترکیبات با اثرات هورمون مانند) نیز ممکن است باعث خارش پوست سر شوند.
برخی از گیاهان پوشیده شده در گیاه گاوی ممکن است باعث خارش شوند. آنها موهای خاردار روی غلافهای بیرونی دارند که میتوانند به انسان و حیوانات نفوذ کنند.
عوامل مکانیکی مانند گرما و خشکی پوست (پوست سر/پوست خشک) نیز ممکن است باعث خارش شوند.
برخی از بیماریهای سیستمیک ممکن است با خارش همراه باشد (مانند نارسایی مزمن کلیه). داروهای ضد بارداری خوراکی، انسداد صفراوی خارج کبدی (انسداد صفرا از کبد به مجرای روده)، هپاتیت و داروها نیز ممکن است منجر به خارش شوند. بیماریهای خون ساز مانند پلی سیتمی ورا، بیماری هوچکینز، مولتیپل میلوما، ماستوسیتوز و کم خونی فقر آهن ممکن است باعث خارش شوند. همچنین ممکن است ناشی از بیماریهای غدد درون ریز مانند تیروتوکسیکوز، هیپاتیروئید و کارسینوئید باشد.
سایر اختلالات متفرقه که باعث خارش میشوند آسم، آنژین آتیپیک و تومورها هستند.
برخی از غذاها مانند موز و قهوه باعث خارش میشوند.
مواد افیونی و سایر داروها نیز ممکن است باعث خارش شوند.
علائم:
احساس خارش مداوم.
ممکن است التهاب داشتهباشد.
خاراندن تا حد درد برای تسکین.
خارش منجر به قرمزی می شود.
خارش ممکن است باعث ایجاد اسکار و ضایعات شود.
پلاکهای لیکن شده (ضخیم و چرمی) روی پوست سر.
ناخنهای اریب به دلیل خراش بیش از حد.
ضایعات پوستی اولیه با ضایعات ثانویه ناشی از خاراندن.
درمانها:
بسته به شرایط پوست سر که باعث آن میشود، درمانها متفاوت خواهد بود.
اگرچه ممکن است قرصهای ضد خارش تجویز شود، اما ممکن است برای همه مؤثر نباشد.
نرم کنندههایی مانند ژل نفتی پوست سر را هیدراته کرده و از خشکی پوست سر که ممکن است باعث خارش شود جلوگیری میکند.
از حمامهای داغ اجتناب کنید و از شامپوها و صابونهای ملایم استفاده کنید.
از مواد محرک تماسی و لباسهای غیر پنبهای مانند کلاههای پشمی خودداری کنید.
کمپرس یخ و آب سرد خارش را تسکین میدهد.
آنتی هیستامینها منجر به آرام بخش میشوند و ممکن است از خاراندن بیش از حد جلوگیری کنند. با این حال، آنها برای همه کار نمیکنند.
ممکن است از عوامل روانگردان برای درمان خارش استفاده شود.
درمانهای موضعی مانند کورتیکواستروئیدها، کرم کپسایسین و منتول، محلول های آسپرین، محلولهای اسید سالیسیلیک و فنل ممکن است برای درمان خارش استفاده شود.
درمان UVB و تحریک میدان پوستی نیز ممکن است برای درمان خارش استفاده شود.
سایر عوامل موضعی مانند گاباپنتین، تالیدومید، داروهای ضد افسردگی، آنتاگونیست گیرنده اپیوئیدی کاپا، فلوکستین و کلستیرامین نیز ممکن است استفاده شوند.
10. زخم
زخمها تودهها یا برآمدگیهای کوچکی هستند که به دلیل بسیاری از بیماریهای پوستی مانند فولیکولیت، درماتیت سبورئیک و بسیاری از مشکلات پوست سر که در بالا ذکر شد، روی پوست سر ایجاد میشوند. گاهی ممکن است این برجستگیها با خون یا چرک پر شده و حتی بترکند. این زخم ها ممکن است دردناک باشند و حتی ممکن است باعث التهاب، ضایعات یا اسکار شوند.
علل:
به عنوان نشانهای از سایر بیماریهای پوستی ظاهر میشود.
علائم:
تودهها یا برجستگیهای کوچک
سرخی
ضایعات
جای زخم
ممکن است التهاب داشته باشد.
درمانها:
درمانها برای شرایط پوست سر که باعث ایجاد زخم میشوند بسیار خاص هستند.
هنگام محافظت از پوست سر در برابر این شرایط، سلامت پوست سر مهم است. این مشکلات ممکن است ناشی از پوست سر ناسالم باشد. برخی از این مسائل مانند شوره سر ممکن است پوست سر را غیربهداشتی کند. در اینجا این است که چگونه می دانید سلامت پوست سر شما به خطر افتاده است.
بیشتر بخوانید: لایهبرداری کردن پوست سر اینطوریه!