آکنه میتواند یک بیماری پوستی دردناک و ناراحت کننده باشد و اسکارهایی که از آن به جا میماند، یک یادآوری ناخواسته از آن است. یک متخصص پوست، میتواند به از بین بردن جای جوشهای بزرگ یا پر از فرورفتگی به شما کمک کند. در حالی که هیپرپیگمانتاسیون (hyper-pigmented) ممکن است بعد از چند ماه محو شوند و شما میتوانید به سرعت بخشیدن این روند کمک کنید. به طور واقع بینانه، شما قادر نخواهید بود که اسکار آکنه را در یک شب محو کنید، اما راهکارها، محصولات، درمانها و روشهای مراقبت از پوست که در زیر آورده شدهاند، مطمئنا با گذشت زمان تفاوت قابل توجهی را ایجاد خواهند کرد. فقط لازم است روش مناسب برای نوع پوست خود را پیدا کنید.
بخش اول اسکارهای فرورفته (Pitted) یا بزرگ شده
1. تعیین کنید چه نوع اسکاری (جای زخم) دارید
اگر جای زخم شما تضعیف و یا دچار حفره شده است، ممکن است برای از بین بردن آنها، به یک متخصص پوست نیاز داشته باشید. انواع مختلف جای زخم به خوبی به انواع مختلف درمان پاسخ میدهند.
- اسکارهای چرخشی (Rolling)، شیبدار هستند. آنها ممکن است ظاهر موجی به پوست شما بدهند.
- اسکارهای واگنی (Boxcar)، پهن با برآمدگی کاملا واضح هستند.
- اسکارهای چکشی (Icepick) کوچک، باریک و عمیق هستند.
2. درمان با لیزر را انجام دهید
جای زخم خفیف یا متوسط با استفاده از لیزر قابل رفع است. لیزرهای تسکین دهنده، جای زخم را تبخیر میکنند تا پوست جدید در جای خود شکل بگیرد. برای تحریک تولید کلاژن و ترمیم پوست اطراف جای زخم، از لیزرهای غیر تخریبی (Non-ablative) استفاده میشود.
- این روش درمانی برای اسکارهای چرخشی (Rolling) و واگنی کم عمق (shallow boxcar) بهتر عمل میکند.
- با پزشک متخصص پوست، دربارهی گزینههای خود، خطرات احتمالی و اثرات جانبی صحبت کنید.
- اگر جای زخمهای عمیقی دارید، از درمان لیزر تخریبی (ablative) و اگر جای زخمهای شما سطحی هستند، از درمان لیزر غیر تخریبی (Non-ablative) استفاده کنید.
3. از متخصص پوست درباره پانچ اکسیژن (punch excision) سوال کنید
اگر شما اسکار چکشی (Icepick) و یا واگنی (Boxcar) داشته باشید، متخصص پوست شما با استفاده از تکنیکهای پانچ، میتواند آنها را از بین ببرد. آنها ناحیهی اطراف جای زخم را بریده، سپس به آن اجازه میدهند تا رسیدن به پوست صاف التیام یابد.
4. پرکنندهها (fillers) را در نظر بگیرید
جای جوش میتواند فرورفتگی دائمی در پوست شما به جا بگذارد که برعکس آن غیر ممکن است. تزریق فیلرها یا پرکنندهها میتوانند به طور موقت این شکافها را پر کنند تا به هم سطح شدن پوست کمک کنند. اما باید هر 4 تا 6 ماه یکبار تکرار شود.
5. اسکارهای بزرگ شده را با سیلیکون بپوشانید
ورقهای سیلیکونی یا ژلها میتوانند به کاهش جای زخم کمک کنند. هر شب، سیلیکون را روی جای زخم بگذارید. صبح آن را با پاک کننده ملایم بشویید. در طی چند هفته، پوست یکنواختتر خواهد شد.
بخش دوم درمان هیپرپیگمانتاسیون (Hyper-Pigmented)
1. با کرم کورتیزون شروع کنید
کرمهای کورتیزون به کاهش التهاب پوست و ترویج درمان کمک میکند. با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص کنید کدام نوع کرم کورتیزون برای شما مناسب است.
- کرمهای کورتیزون به دو صورت: با نسخه و بدون نسخه در دسترس هستند. فقط کرم را روی پوست آسیب دیده بمالید و حتما برچسبها را برای استفاده از آن بخوانید.
2. یک کرم روشن کننده بدون نسخه برای پوست روشن را امتحان کنید
کرمهای روشن کننده، حاوی موادی مانند: کوجیک اسید، آربوتین، عصاره شیرین بیان، عصاره توت و ویتامین C هستند که میتوانند با اطمینان پوست را روشن و هیپرپیگمانتاسیون ناشی از اسکار آکنه را بدون ایجاد آسیب و یا سوزش محو کنند.
- از محصولاتی که حاوی هیدروکینون هستند خودداری کنید، زیرا این ماده شیمیایی میتواند پوست شما را تحریک کند و همینطور به عنوان یک ماده سرطانزا بالقوه شناخته شدهاند.
- اگر پوست تیرهتری دارید، از کرمهای روشن کننده دوری کنید، چرا که ممکن است ملانین را به طور دائم از پوست شما خارج کند و میتواند یک لکهی بدتری را بوجود آورد.
3. از درمانهای گلیکولیک یا سالیسیلیک اسید استفاده کنید
گلیکولیک و سالیسیلیک اسید در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست مانند: کرمها، اسکرابها و پمادها یافت میشوند، زیرا آنها اکسیدکنندههای موثری هستند که به پوست شما کمک میکنند لایهها ریخته شوند و پوست هایپرپیگمنت شده را قبل از اینکه به طور کامل ناپدید شوند را به سطح بیاورند.
4. از محصولات پوستی رتینوئید استفاده کنید
رتینوئیدها از مشتقات ویتامین A هستند که در طیف وسیعی از محصولات مراقبت از پوست برای درمان خطوط ریز و چین و چروکها، تغییر رنگ پوست و آکنه استفاده میشوند. رتینوئیدها تولید کلاژن و سرعت بخشیدن به گردش خون را افزایش میدهند و آنها را به یک انتخاب عالی برای هدف قرار دادن اسکار آکنه تبدیل میکند. این کرمها میتوانند از نظر قیمتی مناسب باشند و توسط متخصصین پوست برای گرفتن نتایج سریعتر و موثر بسیار توصیه میشود.
- شما میتوانید برخی از کرمهای رتینوئید بدون نسخه، مانند کالاهای تولید شده توسط مارکهای اصلی مراقبت از پوست را خریداری کنید. با این حال، کرمهای قویتر با تجویز پزشک متخصص پوست در دسترس هستند.
- مواد موجود در کرمهای رتینوئید نسبت به اشعه ماورابنفش نور خورشید حساس هستند. بنابراین این کرمها باید تنها در شب برای محافظت از پوست شما استفاده شوند.
5. در مورد میکرودرمابراسیون و لایه برداری شیمیایی گلیکول فکر کنید
این روشهای درمانی قرار نیست یک شبه جای جوش شما را محو کنند، زیرا میتوانند کاملا خشن باشند و پوست برای بهبودی به زمان نیاز داشته باشد. با این حال، اگر دیدید که کرم و لوسیونها جوابگوی شما نیستند و یا شما بیشتر نگران رنگ پوست خود هستید، به طور حتم میکرودرمابراسیون و لایه برداری شیمیایی گلیکول ارزش در نظر گرفته شدن را دارند.
- یک لایه برداری شیمیایی شامل داشتن یک محلول اسیدی غلیظ شده بر روی پوست است که لایههای بالای پوست را میسوزاند و لایههای تازه و جدیدی از پوست را در زیر آن باقی میگذارد. برای انجام لایه برداری با مواد شیمیایی گلیکولی به متخصص پوست مراجعه کنید.
- میکرودرم ابریژن نتایج مشابهی را ایجاد میکند، اما با لایه برداری از پوست با استفاده از یک برس سیمی چرخشی کار میکند.
بخش سوم با استفاده از داروهای طبیعی
1. آب لیمو تازه بمالید
آب لیمو دارای خاصیت سفید کنندگی پوست است و میتواند به روشن شدن موثر زخمهای آکنه کمک کند. به سادگی میتوانید قسمتهای برابر آب لیمو و آب را با هم ترکیب کنید و آن را به طور مستقیم روی جای زخمهای خود بمالید، از زدن به پوست اطراف اجتناب کنید. بعد از 15 تا 25 دقیقه آب لیمو را بشویید یا میتوانید از آن به عنوان ماسک در شب استفاده کنید.
- به خاطر داشته باشید که بلافاصله پس از شستن آب لیمو از روی پوست آن را مرطوب کنید، زیرا اسید سیتریک موجود در لیمو میتواند پوست را بسیار خشک کند.
- آب لیمو ترش که همچنین حاوی اسید سیتریک است را میتوانید به جای لیمو استفاده کنید.
- از آنجا که آب لیمو دارای PH2 و پوست دارای PH4.0 الی PH7.0 است، باید از این روش با دقت استفاده کنید. اگر آب لیمو، زمان طولانی روی پوست بماند یا رقیق نشود میتواند منجر به سوختگیهای شیمیایی قابل توجهی شود. آب مرکبات، همچنین حاوی ماده شیمیایی به نام برگاپتن (Bergapten) است که به DNA متصل شده و اجازه میدهد تا اشعه ماورابنفش آسیب بیشتری به پوست برساند. بنابراین در صورت داشتن هر نوع آب مرکبات روی پوست خود، از قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری کنید. بنابراین قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب، آن را بشویید و از ضدآفتاب استفاده کنید.
2. لایه برداری با جوش شیرین را در نظر بگیرید
از جوش شیرین میتوان برای لایه برداری پوست و به حداقل رساندن ظاهر زخمهای آکنه استفاده کرد. تمام کاری که شما باید انجام دهید این است که یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با دو قاشق آب مخلوط کنید تا خمیر مایع درست شود. این خمیر را روی تمام صورت خود قرار دهید و از حرکات دایرهای ملایم استفاده کنید و جوش شیرین را روی پوست خود با تمرکز روی نواحی زخم شده، بمالید. اجازه دهید 2 دقیقه روی پوستتان بماند، سپس آن را با آب گرم بشویید و خشک کنید.
- همچنین میتوانید از خمیر جوش شیرین به عنوان یک درمان لکهای استفاده کنید و آن را مستقیما روی ناحیه زخم بمالید و بگذارید 10 تا 15 دقیقه روی پوستتان بماند، سپس آن را بشویید.
- برخی از طرفداران پوست پیشنهاد میکنند که از این روش استفاده کنید. PH جوش شیرین 7 است که برای PH پوست بسیار اساسی است. PH بهینه پوست بین 4.7 تا 5.5 است که یک محیط نامساعد برای p. acne است (باکتریهایی که عامل ایجاد آکنهها هستند). با بالا بردن سطح PH به یک سطح اساسی، p. acne هم میتواند بیشتر زنده بماند و موجب عفونت و التهاب بیشتری شود. بنابراین این روش را با احتیاط امتحان کنید و اگر این کار برای شما موثر نیست، استفاده از آن را متوقف کنید.
3. از عسل استفاده کنید
عسل یک راهحل طبیعی عالی برای از بین بردن جوشها و کاهش علائم قرمز رنگی است که از خود به جا میگذارند، بدین دلیل است که عسل دارای خواص ضد باکتریایی است و به تسکین پوست و کاهش التهاب کمک میکند. عسل خام یا مانوکا (manuka ) موثرترین هستند. با گوش پاککن میتوانید آن را مستقیما بر روی ناحیه زخم بمالید.
- عسل برای افرادی که پوست حساس دارند یک گزینه عالی است، زیرا عسل غیر تحریک کننده است و بر خلاف سایر درمانها به جای خشک کردن پوست، آن را مرطوب میکند.
- اگر میتوانید دستان خود را روی مقداری پودر مروارید بکشید (در فروشگاههای لوازم آرایشی- بهداشتی و یا فروشگاههای آنلاین قابل تهیه هستند) و یا میتوانید مقداری از آن را با عسل برای یک درمان فوق العاده موثر مخلوط کنید. پودر مروارید التهاب را کاهش میدهد و جای زخم آکنه را محو میکند.
4. آلوئهورا را امتحان کنید
شیره گیاه آلوئهورا یک ماده طبیعی آرامش بخش است که میتواند برای تسکین بسیاری از بیماریها، از سوختگی گرفته تا زخمها و زخمهای آکنه به کار رود. آلوئهورا به جوانسازی و مرطوب کردن پوست کمک میکند و جای زخمهای آکنه را محو میکند. خرید محصولات آلوئهورا در داروخانه امکانپذیر است، اما بهترین کار این است که یک گیاه آلوئهورا خریداری کنید و از شیره برگ شکستهی آن استفاده کنید. این شیره ژل مانند را میتوان مستقیم بر روی جای زخم بمالید و نیازی به شستن ندارد.
- برای درمان زخم شدیدتر، میتوانید قبل از استفاده 1 یا 2 قطره روغن درخت چای (که باعث شفافیت پوست میشود) را در ژل آلوئهورا مخلوط کنید.
5. از یک تکه یخ استفاده کنید
یخ یک داروی خانگی بسیار ساده است که میتواند با تسکین پوست ملتهب و کاهش قرمزی، به کمرنگ شدن جای زخم آکنه کمک کند. برای استفاده، کافی است یک تکه یخ را در یک پارچه تمیز و یا در یک دستمال حولهای بپیچید و 1 تا 2 دقیقه آن را روی زخم نگه دارید، تا زمانی که آن ناحیه بیحس شود. گاهی اوقات میتواند پوست را بسوزاند.
- به جای انجماد آب معمولی، میتوانید مقداری چای سبز قوی را در قالب یخ منجمد کنید و از تکههای یخ بدست آمده بر روی زخمهای آکنه استفاده کنید. چای سبز، خواص ضد التهابی دارد که تاثیر خنک کنندگی یخ را تکمیل میکند.
6. خمیر چوب صندل درست کنید
چوب صندل، به دلیل خاصیت درمانی پوست مشهور است و تهیه آن در خانه بسیار آسان است. فقط یک قاشق غذاخوری پودر چوب صندل را با چند قطره گلاب یا شیر مخلوط کنید تا به شکل خمیر در بیاید. این خمیر را روی قسمت آسیب دیده بمالید و قبل از شستن، اجازه دهید حداقل 30 دقیقه روی آن بماند. این روند را هر روز تکرار کنید تا زمانی که جای زخم شما از بین برود.
- روش دیگر این است که پودر چوب صندل را با کمی عسل مخلوط کرده و از آن به عنوان یک درمان لکه بر روی زخمها استفاده کنید.
7. سرکه سیب را امتحان کنید
سرکه سیب به مدیریت کردن PH پوست شما کمک میکند، ظاهر آن را با گذشت زمان بهبود میبخشد و به کاهش ظاهر علائم و جای زخم کمک میکند. سرکه سیب را به نیمی از توان خود با آب رقیق کنید و هر روز آن را با یک توپ پنبهای در محل آسیب دیده بمالید تا جای زخمها شروع به محو شدن کنند.
بخش چهارم مراقبت از پوست
1. از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید
پرتوهای فرابنفش خورشید، سلولهای پوستی تولید رنگدانه را تحریک میکنند که میتوانند ظاهر زخمهای آکنه را بدتر کنند. اگر زمان خود را در آفتاب سپری میکنید، از ضدآفتاب (SPF30 یا بالاتر) استفاده کنید، یک کلاه لبه پهن بر سر بگذارید و تا جایی که ممکن است در سایه بمانید.
2. از محصولات مراقبت از پوست استفاده کنید
در بسیاری از مواقع، افراد برای اینکه از شر زخم آکنه و تغییر رنگ پوست خود خلاص شوند، بسیار ناامید میشوند و از هر نوع محصولات ساینده و روشهایی استفاده میکنند که باعث تحریک پوست و بدتر شدن اوضاع میشود. سعی کنید به سلامت پوست خود اهمیت دهید. اگر پوست شما به یک محصول خاص واکنش بدی نشان میدهد، باید فورا استفاده از آن محصول را متوقف کنید. به استفاده از پاک کنندههای ملایم صورت، مواد پاک کنندههای آرایش، مرطوب کنندهها و اسکرابهایی که پوست شما را تسکین میدهند به جای تحریک کردن آن پایبند باشید.
- یک اشتباه بزرگی که افراد انجام میدهند این است که از مرطوب کننده روی پوست خشک استفاده میکنند. مرطوب کننده را روی پوست مرطوب یا نمناک بمالید تا مطمئن شوید که مرطوب کننده میتواند راه خود را به داخل منافذ باز کند.
- به جای استفاده از مرطوب کننده معمولی، مقداری از کرم صورت مورد علاقه خود را با مقداری ژل آلوئهورا مخلوط کنید. آلوئهورا، یک رقیق کننده طبیعی است. به این معنی که تمام رطوبت موجود در هوا را بر روی صورت شما میمکد. این کار صورت شما را هیدراته خواهد کرد.
- در هنگام تمیز کردن صورت خود از آب بسیار داغ خودداری کنید. آب داغ میتواند پوست را بسیار خشک کند. بنابراین دما را از چند درجه پایین بیاورید.
- همچنین باید از استفاده از دستمالهای زمخت، اسفنجها و لیفهای صورت اجتناب کنید، چرا که بسیار خشن هستند و میتوانند پوست را تحریک کنند.
3. مرتبا لایه برداری کنید
لایه برداری به از بین بردن پوست مرده کمک میکند و پوست جدید و نرم زیر آن را آشکار میکند. از آنجا که جای زخم آکنه معمولا فقط بر لایههای بالایی پوست تاثیر میگذارند، لایه برداری میتواند روند محو شدن را تسریع کند. شما میتوانید با استفاده از یک اسکراب ویژه، صورت خود را لایه برداری کنید. فقط اطمینان حاصل کنید که برای پوستهای حساس طراحی شدهاند.
- از طرف دیگر، میتوانید با استفاده از یک کیسه حمام و مقداری آب گرم، با حرکت دادن کیسه در اطراف صورت خود و با حرکات دایرهای کم، پوستتان را لایه برداری کنید.
- شما باید حداقل هفتهای یکبار و حداکثر یکبار در روز لایه برداری کنید. اگر پوست شما بسیار خشک است، ممکن است بخواهید آن را به 3 تا 4 بار در هفته افزایش دهید.
4. از دست زدن به لکهها و زخمها اجتناب کنید
اگر چه این کار ممکن است وسوسه انگیز باشد ولی تحریک زخمها، فرآیندی را که پوست شما به طور طبیعی بهبود مییابد را قطع میکند و باعث بدتر شدن ظاهر آنها میگردد. در همین حال، فشار دادن جوشهای فعلی، ممکن است در وهله اول باعث اسکار پوست شما شود، زیرا ممکن است باکتریهای دست شما به صورت شما منتقل شوند و باعث التهاب و عفونت شوند. بنابراین باید به هر قیمتی از دست زدن به آنها اجتناب کنید.
5. مقدار زیادی آب بنوشید و رژیم متعادل را دنبال کنید
اگر چه خوردن غذاهای سالم و هیدراته ماندن به طور جادویی قرار نیست باعث ناپدید شدن جای جوشها شوند ولی به بدن شما اجازه میدهد که بهترین شکل ممکن عمل کند و به پوست شما کمک کند تا التیام یابد. آب سموم بدن را از بدن خارج میکند و پوست را به سفت و محکم نگه میدارد. بنابراین باید در روز 5 تا 8 لیوان آب بنوشید. ویتامینها مانند: A، C و E نیز به تغذیه پوست و مرطوب نگه داشتن آن کمک خواهند کرد.
- ویتامین A در سبزیجاتی مانند: کلم بروکلی، اسفناج و هویج و ویتامین C و E در پرتقال، گوجه فرنگی، سیب زمینی شیرین و آووکادو یافت میشوند.
- شما باید سعی کنید تا حد امکان از غذاهای چرب و نشاستهدار اجتناب کنید، زیرا هیچ گونه لطفی برای پوست شما نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید: نحوه انتخاب مرطوب کننده بر اساس نوع پوست